روستای یوش، سفر به زادگاه نیمای شعر نو

شاید اگر نیما نبود، اسم روستای یوش کمتر به گوشمان می‌خورد. نیما یوشیج بعد از مرگش در شهر ری دفن شد، اما بعدها در سال ۷۲ پیکر این شاعر را به روستای زادگاهش منتقل کردند و همین باعث شد بسیاری برای رفتن بر سر مزار این شاعر بزرگ به یوش سفر کنند و با این روستای خوش ‌منظره آشنا شوند. طوری که این روزها هدف از سفر به روستای یوش فقط رفتن به خانه نیما نیست. علاوه بر خانه‌ی نیما و نیز جاذبه‌های طبیعی که از شگفتی‌های نواحی شمالی کشور‌ است، یوش جاذبه‌های تاریخی دیدنی دیگری نیز دارد. در ادامه این مطلب از مجله لیدوما با ما باشید تا روستای یوش، امکانات و جاذبه‌هایش را به طور کامل به شما معرفی کنیم.

یوش کجاست؟

یوش روستایی از توابع بلده، شهرستان نور در استان مازندران است. این روستا در دره‌ای زیبا بین کوه‌های البرز قرار دارد و به همین خاطر بهترین وقت سفر به روستای یوش در پاییز و بهار است. فاصله یوش با شهر آمل حدود ۱۱۰ کیلومتر و با تهران حدود ۱۸۰ کیلومتر است. شغل بیشتر مردم یوش دامداری و باغداری ا‌ست و در سفرتان می‌توانید از مردم روستا لبنیات و سبزیجات تازه بخرید.

تاریخچه روستای یوش

جاده‌ای که به نام آب‌ پری شناخته می‌شود، فقط یک مسیر دسترسی برای رسیدن به مقصد نیست. بلکه خودش جاذبه توریستی به شمار می‌آید. ۳ هزار متر از سطح دریا ارتفاع دارد و پچ و خم‌هایش حتی از ابرها نیز بالاتر می‌رود. منظره کوهستان‌ البرز میانی و قله سفید فام دماوند از میان آن، دهکده‌های ییلاقی با سقف‌های رنگارنگ خانه هایشان و پوشش گیاهی که متناسب با ارتفاع تغییر می‌کند از زیباترین چشم‌اندازهایی است که ممکن است با آن روبه‌رو شوید. جاده آب ‌پری از جنگل‌های خزری شهر رویان شروع می‌شود. از کنار آبشار آب ‌پری می‌گذرد و آن گاه به خط ‌الراس کوهستان می‌رسد. سپس در مسیر سراشیبی قرار می‌گیرد و انتهایش به بلده ختم می‌شود.

البته این یکی از مسیرهایی است که به یوش و محدوده بلده ختم می‌شود. از جاده هراز و همچنین از جاده چالوس هم می‌توان به بلده و یوش رسید. در واقع اگر جاده هراز و جاده چالوس را به صورت دو خط موازی در نظر بگیریم، بلده در جاده‌ای قرار دارد که این دو را از عرض به یکدیگر پیوند می‌دهد.

جاده فرعی آب ‌پری نیز به موازات جاده چالوس و جاده هراز کشیده شده و ساحل را به کوهستان متصل می‌کند. پس از بازدید از نمک ‌آبرود و چالوس و رد شدن از نوشهر و جنگل سی ‌سنگان، خودتان را به رویان برسانید. از رویان راه بلده را در پیش گیرید و پس از گذر از جاده جنگلی و بازدید از آبشار و تماشای دنیا از بالای لایه‌های ابر، به بلده و پس از آن یوش سفر کنید.

یوش دهکده‌ای توریستی است. آب و هوای ییلاقی دارد و بزرگ ترین عامل شهرت و محبوبیتش، مدیون منزل موروثی نیما یوشیج است. نیما یوشیج از نام ‌آورترین شاعران معاصر و پدر شعر نوی پارسی است که انقلابی در ادبیات ایران به پا کرده. منزل اجدادی وی در دهکده یوش قرار گرفته و هم ‌اکنون این منزل زیبا و اربابی، به آرامگاه نیما و همچنین موزه مردم ‌شناسی تبدیل شده است. کوچه‌ باغ‌های یوش، آب و هوایش و همچنین چشم ‌اندازهای زیبایش تا حدی زیبا و رویایی است که آدم‌های عادی را نیز شاعر و لطیف می‌کند.

نقشه یوش

مسیر دسترسی به یوش

برای رفتن به یوش از تهران دو مسیر وجود دارد. مسیر اول پیمودن مسافت ۲۱۵ کیلومتری تهران تا یوش از جاده هراز است. مسیر دوم از طریق جاده چالوس است که کیلومتر ۷۹ جاده چالوس پس از تونل کندوان در مسیر جاده پل زنگوله به یوش می‌رسیم. اگر ماشین شخصی ندارید، اتوبوس‌های روبه‌روی پمپ بنزین چهار راه سرچشمه بهارستان، در روزهای تعطیل و پنج‌شنبه‌ها به یوش حرکت دارند که می‌توانید با استفاده از آن‌ها به یوش بروید.

از جاده هزار به سمت آمل حرکت کنید و قبل از رسیدن به آمل تابلوی راهنمای سمت چپ جاده شما را به سمت روستای یوش راهنمایی می‌کند. این مسیر در روزهای بارانی و سرد سال به دلیل مه گرفتگی و جاده لغزنده چندان توصیه نمی‌شود؛ در صورت لزوم با احتیاط کامل و مجهز در این فصول عازم شوید. اگر هم بخواهید از سمت جاده چالوس به این روستا بروید، بعد از گذشتن از تونل کندوان و سیاه ‌بیشه به پل زنگوله می‌رسید که در آنجا تابلوی یوش را خواهید دید.

جاهای دیدنی روستای یوش

خانه نیما یوشیج

روستای یوش دارای جاذبه‌های گردشگری بی‌شماری است که خانه نیما یوشیج هم یکی از آن‌ها محسوب می‌شود. هر ساله گردشگران زیادی از سراسر ایران برای بازدید از خانه این شاعر معاصر خود را به روستای یوش می‌رسانند. خانه نیما یوشیج در دوران قاجار ساخته شده و پیش از نیما نیز اجداد وی در آن زندگی می‌کردند. این خانه به طورکلی به صورت مربعی ساخته شده و معماری آن به گونه‌ای است که شما یک حیاط بزرگ در وسط خانه می‌بینید که در اطراف آن اتاق‌های زیادی قرار دارند.

مولفه‌های تزئینی بناهای دوره قاجاریه از گچ بری‌ها گرفته تا ارسی‌های زیبا به خوبی در خانه نیما یوشیج قابل مشاهده هستند. البته فضای داخلی اتاق‌های این خانه اکنون به موزه‌ای مملو از اشیای قدیمی ارزشمند تبدیل شده است که در معرض دید عموم قرار دارد. البته به جز آثار نیما یوشیج، آثاری از خواهر وی یعنی بهجت اسفندیاری نیز در داخل خانه به چشم می‌خورند که بد نیست به آن‌ها توجه ویژه‌ای داشته باشید.

موزه مردم ‌شناسی منزل نیما یوشیج، در تمام طول سال به جز روزهای عزاداری عمومی به مناسبت شهادت باز است.

آرامگاه کیاداوود

در سفر به یوش و بازدید از خانه‌ی نیما یوشیج ، دومین مکان و جاذبه‌ای که باید به آنجا رفت آرامگاه کیا داوود است که به عنوان آثار ملی کشور ایران نیز به ثبت رسیده و داستان‌های زیادی را با خود به همراه دارد. عده‌ای معتقدند که این آرامگاه مزار یکی از سه فرزند حاکم این منطقه بوده که دو فرزند دیگرش را هم در دو گوشه دیگر از یوش به خاک سپرده‌اند، اما تنها مزاری که باقی مانده این آرامگاه است. به گفته ‌ی دیگران، این بنا یک آتشکده بوده و متعلق به زمان و دوران زرتشتیان است.

طبق گفته‌های مردم، این مکان یک آرامگاه زیبا و دیدنی است که در بالای روستای یوش و تپه‌ای قرار گرفته و همچون خانه‌ای کوچک و نقلی، زیبایی خاصی از طراحی را به نمایش می‌ گذارد.

اوزرود

هر طرف یوش را که نگاه کنید از طبیعتی بی‌نظیر لذت می‌برید. قدم‌ زدن در کوچه‌ باغ‌های این روستا برای کسانی که همیشه در شهرهایی پر از ساختمان‌های بلند و اتوبان‌ها زندگی‌کرده‌اند تجربه‌ متفاوتی است، اما اگر می‌خواهید در سفرتان کمی‌ هم در طبیعتی بکر کنار چشمه‌ای بنشینید، به‌ سمت جنوب روستا حرکت کنید. رود هراز دو سرشاخه اصلی دارد که یکی از آن‌ها به نام اوزرود از پایین‌دست یوش می‌گذرد. می‌توانید در حاشیه این رود بنشینید و از صدای آب و طبیعت خوش ‌منظره یوش لذت ببرید.

خانه میرزا مهدی خان

شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید که ناصرالدین شاه طی یکی از سفرهای خود در روستای یوش برای مدتی اقامت توقف کرده است. گفته شده که ناصرالدین شاه خانه میرزا مهدی خان و باغ شاه را برای اقامت خود در این روستا انتخاب کرده و در نهایت نیز دخترانی را از این روستا به همسری برگزیده بود. پس از آن نیز این روستا و خانه میرزا مهدی خان به سبب آب و هوای خوبش به یکی از مکان‌های مورد علاقه ناصرالدین شاه تبدیل شد.

رودخانه یوش

از جمله جاذبه‌های گردشگری بسیار زیبای روستای یوش می‌توان به رودخانه یوش اشاره کرد. اگر حین سفر به این روستا احساس خستگی کردید، می‌توانید در کنار این رودخانه استراحت کرده و از فضای دل انگیز و آب و هوای خوش آن لذت ببرید. شاید فکر کنید که این رودخانه فقط برای مسافران جذابیت ویژه‌ای دارد، ولی باید گفت که ساکنان روستا نیز از زیبایی‌های آن غافل نشده و زمانی را برای گذراندن اوقاتی خوش در کنار این رودخانه سپری می‌کنند. همچنین لازم به ذکر است که رودخانه یوش تنها جنبه زیبایی و تفریحی نداشته و منبعی برای تامین آب مورد نیاز زمین‌های کشاورزی روستا محسوب می‌شود.

سنگ سیاه رنگ

در نزدیکی رودخانه یوش یک سنگ سیاه رنگ وجود دارد که آن نیز به نوعی نماد روستا به حساب می‌آید. بر روی این سنگ سیاه رنگ یک نقش از اسب و زین حکاکی شده که به همین دلیل مردم روستا نام آن را اسب زین گذاشته‌اند. پیشنهاد می‌کنم در سفر به یوش بازدید از این جاذبه فرهنگی و تاریخی را از دست ندهید.

مقبره سید امین و سید جلال

در نزدیکی سنگ سیاه رنگ و در مکان قبرستان قدیمی روستای یوش مقبره سید امین و سید جلال قرار گرفته است. این دو نفر که پدر و پسر بودند از روستای اورازان از توابع طالقان به این مکان آمده‌اند و در زمان خودشان نزد مردم اعتبار زیادی داشته‌اند. آنها به عنوان افرادی زاهد شناخته شده بودند و به همین علت نیز پس از فوتشان برای آنها مقبره‌ای درخور و شایسته ساخته شد. لازم به ذکر است تا پیش از این فوت سید امین و سید جلال در روستای یوش هیچ امام‌زاده‌ای وجود نداشت.

کوه های سرخبند

اگر از علاقمندان به کوهنوردی هستید، کوه‌‏های سرخ‏ بند از سلسله جبال البرز یکی از بهترین انتخاب‌ها برای تفریح و گشت ‌و گذار محسوب‌ می‌شوند. این کوه‌ها در جنوب روستا واقعا شده‌اند و شما می‌توانید در میان آن‌ها به کوهنوردی بپردازید. البته کوه‌های علی چال، سرنو و مازوبند از جمله دیگر کوه‌هایی هستند که در بخش شمالی روستای یوش قرار دارند و به نوعی پس زمینه یوش را تشکیل داده‌اند.

قلعه پولاد بلده

اگر تنها به اندازه ۷ کیلومتر از روستای یوش دور شوید به شهر بلده خواهید رسید که در آن یکی از بزرگترین و مهم‌ترین قلعه‌های تاریخی در منطقه شمالی کشور جای گرفته است. قلعه پولاد بلده مربوط به دوره سلجوقیان بوده و از لحاظ تاریخی بسیار ارزشمند به ‌شمار می‌آید. شما باید در سفر به یوش نهایت بهره را ببرید و به همین علت پیشنهاد می‌کنم بازدید از این قلعه را نیز از دست ندهید. البته توجه داشته باشید که قلعه پولاد بلده همانند قلعه رودخان سالم و سرپا نمانده است، اما حتما بازدید از آثار به‌ جای مانده از مرکز یکی از مقتدرترین قدرت‌های محلی در کشور خالی از لطف نیست.

جاهای دیدنی اطراف یوش

اگر به یوش سفر کردید می‌توانید بعد از گشت و گذار در داخل روستا سری هم به دیدنی‌های اطراف روستا بزنید. آبشار آب پری، روستای کندلوس و دریاچه چشمه دیو آسیاب از جاذبه‌های اطراف یوش هستند.

بهترین زمان سفر به یوش

بهترین زمان بازدید از دهکده یوش از مسیر بلده، فصل تابستان است. به دلیل ارتفاع زیاد، هوا در طول مسیر بسیار خنک می‌شود. این خنکی هوا در تابستان لذت‌ سفر را دوچندان می‌کند. همچنین به دلیل ارتفاع زیاد، در روزهای ابری و بارانی سفر از این مسیر توصیه نمی‌شود. افزون بر خطرات جاده‌ای به دلیل مه‌آلود بودن منطقه، چشم‌انداز‌های بکر و طبیعی جاده از نظرها دور می‌ماند و این از جاذبه سفر می‌کاهد. روزهای آفتابی تابستان و بهار بهترین زمان برای سفر به بلده از مسیر جاده آب ‌پری است.

جاده‌ای که از رویان (علمده پیشین) آغاز می‌شود و به بلده ختم می‌شود، مسیری آسفالته و کوهستانی است که اغلب اوقات بسیار خلوت است و مسافران زیادی ازاین مسیر تردد نمی‌کنند. نگران شلوغی جاده نباشید. بازدید از منزل نیما یوشیج نیز در تعطیلات نوروزی (مارس) و همچنین در طول تابستان بیشتر از دیگر روز‌های سال صورت می‌گیرد.

امکانات رفاهی یوش

یک مسئله مهم این است که یوش رستوران ندارد، ترجیحا غذا و خوراکی همراه خود ببرید. در دهکده یوش می‌توانید مغازه‌های کوچکی را پیدا کنید که خوراکی‌های سنتی و بومی مثل روغن حیوانی و سرشیر و عسل می‌فروشند. همچنین در خود خانه نیما سرویس بهداشتی وجود دارد که می‌توانید استفاده کنید. بهتر است بدانید دستشویی‌های داخل منزل نیما ایرانی هستند و سرویس فرنگی وجود ندارد. یوش و بلده هتل ندارد. بنابراین تنها گزینه برای اقامت، خانه روستاییان همان محدوده است که با دست و دل بازی، خانه‌هایشان را در اختیار مسافران قرار می‌دهند. همچنین اگر تجهیزات کافی دارید و به اصول کمپینگ در طبیعت آگاهید، شب را می‌توانید در طبیعت اطراف دهکده سپری کنید. چادر زدن در این محدوده منع قانونی ندارد.

خوراکی های یوش

از غذاهای رایجی که در این روستا وجود دارد که می توانید آن‌ها را در مسافرخانه‌های کوچک یوش، سفارش دهید، سرجاش (آش ترش)، خورش آلو است. یا اگر غذاهای سنتی و محلی و البته دیرینه ی این دیار را دوست دارید، باید بگویم که حتما این چند غذا را امتحان کنید. چرا که بسیار خوش عطر و بو و خوشمزه هستند و تا آخر سفر بدن شما را پر انرژی و مقوی نگه می‌دارند. از جمله ی این غذاها می‌توان به  او کباب ( نوعی کباب تابه ایی)، هلی برگه (خورش آلو قرمز و برگ زرد آلو)، گروس پلا (ارزن پلو) و …اشاره کرد.

سوغات یوش

مردم و اهالی این روستا هنوز به شیوه‌ی سنتی زندگی می‌کنند. در سفر به یوش شما شاهد نجاری‌های سنتی، محصولات دست بافت سنتی، و تنورهای سفالی و… خواهید بود که همه و همه رنگ و لعاب خاصی را به این روستا داده‌اند و شما با رفتن به یوش و بازدید از مکان‌های دیدنی آن می‌توانید از مغازه‌های رنگارنگ خرید کنید و سوغاتی های زیبایی را از این روستا به خانه هایتان یا شهر و دیار خود ببرید.

اقامت در یوش

در روستای یوش و شهر بلده هتل و کاروانسرا وجود ندارد، اما شما می‌توانید در خانه‌های محلی و روستایی اقامت کنید. البته برای اجاره ویلا یا اقامت، شهرهای اطراف مانند نور یا آمل گزینه‌های مناسبی خواهد بود. برای این کار کافی است به صفحه اجاره اقامتگاه در نور یا رزرو آنلاین اقامتگاه در آمل سری بزنید و از بین اقامتگاه های موجود یکی را انتخاب کنید. اگر هم علاقه ای به خانه های بومی و شخصی ندارید رزرو هتل در نور گزینه مناسب شماست.

یک گزینه دیگر هم کمپ زدن است. اگر تجهیزات کافی دارید و به اصول کمپینگ در طبیعت آشنایید، می‌توانید شب را در طبیعت اطراف دهکده سپری کنید. چادر زدن در این محدوده منع قانونی ندارد.