آشنایی با غذاهای محلی استان بوشهر
استان بوشهر یکی از زیباترین استان‌های ایران می‌باشد. مردم استان بوشهر بسیار مهمان‌نواز و خونگرم بوده و همین خونگرمی و مهمان‌نوازی آنها سبب شده تا گردشگران زیادی به این استان سفر کنند.
غذاهای محلی و سنتی بوشهر از جمله غذاهای لذیذ ایرانی می‌باشد که در سراسر دنیا معروف می‌باشد. بانوان بوشهری با پخت و طبخ غذاهای لذیذ و متنوع جنوبی باعث جذب گردشگران بسیار زیادی به این استان می‌شوند. در این مقاله از مجله گردشگری لیدوماتریپ سعی شده تا مطالب مفیدی درباره غذاهای محلی استان بوشهر گفته شود و مواد لازم برای پخت هر یک از آنها به ترتیب آورده شود.
غذاهای محلی استان بوشهر
مردم استان بوشهر با مهمان‌نوازی و خونگرمی خود در سراسر ایران و جهان معروف بوده و به دلیل همین ویژگی مردمان بوشهر، سالانه گردشگران زیادی از سراسر جهان به این استان سفر می‌کنند. در استان‌های جنوبی ایران به دلیل مجاورت با دریا و مناطق آبی، غذاهای آبی و دریایی پخته می‌شود و فرهنگ غذایی جنوب ایران، علی‌الخصوص استان بوشهر، بسیار متفاوت‌تر از سایر استان‌ها بوده و غذاهای متنوع و خوشمزه بسیار زیادی دارد. در ادامه مطلب به معرفی هر یک از غذاهای محلی استان بوشهر و نحوه پخت آنها خواهیم پرداخت.
· میگوپلو بوشهری
میگو یکی از محصولات دریایی بسیار پرطرفدار در میان مردمان جنوب به خصوص مردم بوشهر است و میگوپلو بوشهری نیز یکی از غذاهای محبوب مردم استان بوشهر می‌باشد . اغلب مردم بوشهر این غذا را خیلی تند طبخ می‌کنند.
تفاوت اصلی میگو پلو بوشهری با سایر میگو پلوهایی که در جاهای دیگر ایران طبخ می‌شود، در این است که برای پخت میگو پلو بوشهری، تمبر هندی فراوانی استفاده می‌شود و همین امر موجب تفاوت بسیار زیاد میگو پلو بوشهری با سایر میگو پلوها می‌شود. این غذای بسیار محبوب سرشار از پروتئین، امگا ۳، مواد معدنی و خواص آنتی‌اکسیدانی می‌باشد و در مداوای بیماری‌هایی مانند سرطان، آلزایمر، فشارخون، کم‌خونی، بیماری‌های قلبی عروقی و تقویت سیستم ایمنی بدن موثر است.
مواد لازم برای پخت این غذای دریایی خوشمزه، برنج، میگو پاک شده، سبزی ماهی (گشنیز و شنبلیله)، پیاز، سیر، زعفران، زردچوبه، نمک، فلفل، ادویه کاری، تمبر هندی و رب گوجه‌فرنگی می‌باشد.
· دمی لخلاخ
لخلاخ ریشه عربی داشته و از یک کلمه عربی به نام لخلخه و به معنای بوی خوش است. این غذا بیشتر در کشورهای عرب‌نشین حاشیه خلیج‌فارس طبخ می‌شود که در بین مردمان جنوب ایران نیز طرفداران زیادی دارد. مردم محلی بوشهر این غذا را که با برنج طبخ شده و نوعی دمی می‌باشد با ماهی‌هایی مانند ماهی سنگسر، هامور، سبیتی و سرخو می‌پزند. مواد لازم برای تهیه این غذا ماهی، برنج، سیر، پیاز، کره یا روغن، شوید (شبت) و ادویه‌جات است. برخی از مردم محلی بوشهر در کنار شوید از شنبلیله نیز استفاده می‌کنند.
· کبه از غذاهای محلی بوشهر
این غذا ریشه عربی داشته و در کشورهای عربی طبخ می‌شود؛ اما در بین مردم بوشهر نیز محبوبیت خاص خود را دارد. این غذا نیز مانند بسیاری از غذاهای دیگر به شیوه‌های مختلفی پخته می‌شود، اما اساس اصلی این غذا، بلغور ریز گندم یا للک می‌باشد.
مواد لازم برای پخت این غذا در بین مردمان مختلف، متفاوت است و در هر شهری از کشور به شیوه‌های مختلف پخته می‌شود. البته مهم‌ترین و اصلی‌ترین مواد آن گوشت چرخ کرده، بلغور ریز گندم، پیاز، گشنیز، عدس قرمز، دارچین، فلفل سیاه، آبلیمو، گردوی خردشده، بادام زمینی خردشده، زرشک و کشمش است.
در برخی از شهرها و مناطق کشور از برنج و سیب‌زمینی هم برای پخت کبه استفاده می‌کنند. در واقع تمام مواد ذکر شده را با هم مخلوط کرده و به خوبی به عمل می‌آورند و سپس در روغن داغ غوطه‌ور ساخته و آن را سرخ می‌کنند. از آنجایی که این غذا در روغن داغ سرخ می‌شود، ممکن است برای برخی از افراد سالمند و دارای بیماری زمینه‌ای مناسب نبوده و خوردن آن توصیه نشود.
· قیمه بوشهری
بسیاری از افراد با شنیدن نام این غذا تصور می‌کنند که این غذا طعمی مانند قیمه معمولی دارد، در حالی‌که این غذا تفاوت‌های بسیاری با قیمه معمولی دارد. اصلی‌ترین و مهم‌ترین تفاوت این غذا با قیمه معمولی، در له کردن گوشت قیمه است. مردمان بوشهر، گوشت قیمه بوشهری را له کرده و به صورت له شده می‌خورند.
به طوری‌که در هنگام خوردن این غذا، گوشت‌های آن کش می‌آید. این غذا برای کسانی که عاشق غذای ترش و شور هستند، مناسب است؛ چرا که طعمی بسیار ترش و شور دارد. مواد لازم برای پخت این غذا لپه، پیاز، گوشت قرمز، رب گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی، دارچین، زرچوبه، گرد لیمو عمانی، زعفران و نمک است. در بوشهر این غذا اغلب همراه با شکر پلو سرو شده و خورده می‌شود.
· شکر پلو
این غذا مناسب افرادی است که عاشق غذاهای شیرین هستند. شکر پلو یکی از غذاهای مجلسی و اعیانی مردم جنوب و بوشهر می‌باشد که در اغلب موارد با قیمه بوشهری سرو و خورده می‌شود. در واقع طعم شیرین این غذا با طعم شور قیمه بوشهری آمیخته شده و ترکیبی جالب به وجود می‌آورد.
شکر پلو بوشهری در واقع همان شیرین پلویی است که در سایر شهرهای ایران پخته می‌شود و تنها تفاوتی که شکر پلو دارد، رنگ زرد آن است. رنگ زرد شکر پلو به دلیل استفاده از زعفران در طبخ آن است. مواد لازم برای پخت این غذا برنج، شکر و زعفران است و برای تزئین آن از خلال پسته استفاده می‌شود.
· دال عدس بوشهری
دال عدس یکی از اصلی‌ترین و رایج‌ترین غذاهای محلی استان بوشهر است. این غذا در اغلب موارد همراه با ترشی و سبزی خوردن سرو می‌شود. مواد لازم برای پخت این غذا عدس، نمک و فلفل می‌باشد.
این غذا سرشار از بتاکاروتن می‌باشد و به همین دلیل، این غذا منبع مفیدی برای تقویت سیستم ایمنی بدن بوده و باعث تقویت بینایی افراد می‌باشد. مصرف این غذا برای افرادی که دچار کم‌خونی می‌باشند، به شدت توصیه می‌شود.
· یتیمک بوشهری
این غذا نیز یکی از غذاهای رایج استان بوشهر است که بدون گوشت پخته می‌شود؛ اما به دلیل وجود لوبیا در این غذا، این غذا نیز از ارزش غذایی بسیار بالایی برخوردار بوده و همواره یکی از غذاهای اصلی سفره مردمان بوشهری است.
این غذا برای افرادی که عاشق غذاهای تند می‌باشند، مناسب است. در واقع اصلی‌ترین مشخصه این غذا، تند بودن آن و تمبر هندی داخل آن می‌باشد. تمبرهندی یکی از موادی است که در یتیمک بوشهری به مقدار زیادی استفاده می‌شود.
مواد لازم برای پخت این غذا، بادمجان، تمبرهندی، لوبیا چشم بلبلی و پیاز است. یتیمک بوشهری با غذای یتیمچه که در برخی از شهرهای دیگر طبخ می‌شود، تفاوت دارد و با هم یکی نیستند.
· گمنه یا للک
گمنه یا للک که با بلغور ریز گندم تهیه می‌شود یکی از غذاهای اصلی استان بوشهر، خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد می‌باشد و لرها به آن گِوِنه می‌گویند. گمنه به شیوه‌های مختلفی پخته می‌شود و در مناطقی از خوزستان به جای پخت آش پشت سر مسافر، این غذا را پشت سر مسافر می‌پزند و حتی برای منزل نو نیز این غذا پخته می‌شود.
برای پخت بلغور گندم از آب معمولی استفاده می‌شود؛ اما برخی نیز برای پخت آن از آب مرغ استفاده می‌کنند که طعم غذا را لذیذتر می‌کند. مواد لازم برای پخت این غذا، گمنه یا للک یا همان بلغور ریز دانه گندم، روغن و پیاز است.
مردم بوشهر در بسیاری از موارد به جای پخت برنج و پلو در کنار غذاهایی مانند قیمه بوشهری یا خورشت گوشت، گمنه یا للک می‌پزند و در کنار خورشت‌ها میل می‌کنند.
به دلیل اینکه در این غذا از بلغور گندم استفاده می‌شود، برای کاهش کلسترول، پیشگیری از دیابت و همچنین پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی، تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش سرطان پستان در خانم‌ها بسیار مفید است.
· قلیه میگو
میگو و ماهی یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین مواد غذایی سفره مردمان جنوب می‌باشد. قلیه میگو از غذاهای سنتی و محلی استان بوشهر، خوزستان و هرمزگان است که در هر استان به روشی متفاوت طبخ می‌شود. این غذا نیز مانند سایر غذاهای جنوبی تند بوده و بهتر است این غذا را به همان میزان تندی اصلی میل کنید.
این غذا را می‌توان همراه با گمنه یا للک میل کرد. این غذا یکی از غذاهای مفید و مقوی استان بوشهر می‌باشد که سرشار از امگا و سلنیوم و آهن است و برای جلوگیری و مقابله با بیماری‌های افزایش فشار خون، سرطان روده بزرگ، انواع سرطان خون مانند لوسمی، آلزایمر و کم‌خونی موثر است.
· دوقوس ماهی
این غذا یکی از غذاهای مهم و اصلی مردم استان بوشهر و بندر دیلم است که اغلب در کنار پلو سرو می‌شود. ماهی به کار برده شده در این غذا، ماهی حلوای سفید است که در زبان محلی به آن زبیدی می‌گویند. زبیدی به معنای برتر است. این غذا یکی از غذاهای مجلل و گران قیمت بوشهری‌ها است.
· قلیه ماهی
این غذا یکی از غذاهای محلی استان بوشهر می‌باشد که در سفره هر بوشهری یافت می‌شود. مردم شمال ایران نیز قلیه ماهی می‌پزند و بدیهی است که قلیه ماهی شمال با قلیه ماهی جنوب تفاوت‌هایی خواهد داشت.
مردم بوشهر اکثراً این غذا را با نام قلیه می‌شناسند. قلیه ماهی در کنار شیرین پلو و یا گمنه سرو می‌شود. مردم بوشهر از آرد و تمبرهندی فراوان برای پخت ماهی استفاده می‌کنند و این غذا را بسیار تند طبخ می‌کنند.
· نشاء
نشاء نوعی دسر بوده که مردم استان بوشهر این دسر را اغلب در ماه مبارک رمضان آماده می‌کنند. نشاء طعمی بسیار نزدیک به طعم شله زرد دارد و مواد لازم برای پخت آن نیز شکر، گلاب، آب، زعفران و نشاسته است.
· ماهی حمام شکم پر
ماهی شکم پر از جمله غذاهایی است که در شهرهای مختلف پخته می‌شود و اغلب در شهرهای شمالی و جنوبی ایران یکی از غذاهای اصلی به حساب می‌آید؛ اما روش پخت این غذا در هر ناحیه‌ای متفاوت بوده و همین تفاوت باعث لذیذتر شدن طعم غذا می‌شود.
تفاوت اصلی در طبخ ماهی شکم پر مربوط به سبزیجات به کار رفته در آن است. برای پخت ماهی شکم پر استان‌های جنوبی و بوشهر از شنبلیله، تمبر هندی، سیر، پیاز، کشمش، زرشک به‌همراه ادویه‌جات استفاده می‌کنند و سپس ماهی را سرخ می‌کنند.
· ته انداز مرغ و بادمجان
این غذا یکی از غذاهای محلی استان بوشهر است که بسیار خوش آب و رنگ بوده و سبب زینت هر سفره‌ای می‌شود. مواد لازم برای پخت این غذا علاوه بر مرغ و بادمجان، برنج، پیاز، نمک و فلفل، پودر لیموعمانی و زعفران است.
· لگیمات
لگیمات از مشهورترین شیرینی‌های استان بوشهر است که با شیره خرما درست می‌شود و از جمله شیرینی‌های پرکالری است. مواد لازم برای پخت این شیرینی آرد گندم، آب، شیره خرما، نشاسته، مایه خمیر، تخم‌مرغ، روغن می‌باشد.
استان بوشهر علاوه بر غذاهای محلی خوشمزه، حلواها و دسرهای بسیار خوشمزه‌ای نیز دارد. حلوای سَردَ بُندو و حلوای مسقطی، از جمله حلواهای معروف و خوشمزه استان بوشهر است.
با توجه به تمام مطالب ذکر شده و معرفی انواع غذاهای محلی و سنتی استان بوشهر، شما نیز می‌توانید با اجاره و رزرو ویلا و سوئیت در بوشهر و یا رزرو بهترین هتل های بوشهر به این استان زیبا سفر کرده و در کنار بازدید از زیباترین سواحل بوشهر و مناطق زیبای گردشگری و طبیعی آن، غذاهای متفاوت وخوشمزه استان بوشهر را نیز میل کنید.
