غذاهای محمودآباد، در سفر به محمودآباد چی بخوریم؟
محمودآباد با غذاهای محلی و سنتی همچون خورشت سیر انار، بشته واش، مالابیج، بیج بیج، ترش سماق، ناز خاتون، باقلا وابیج، کدو بره، آغوز مسما، ترش ترشو، دوپتی، اسپناساک، اسفناج مرجی، خورشت آلو، کئی پلا و آش کدو، جز شهرهایی است که تجربهی لذت خوردن غذا را در کنار آب و هوا و جاذبه های دیدنی آن نباید از دست داد. ما در این مقاله از نشریه لیدوما محبوب ترین غذاهای محلی محمودآباد را به همراه دستور پخت آنها برایتان آوردهایم. پس تا پایان این مقاله با ما باشید تا طرز تهیه خوشمزه ترین غذاهای مازندرانی را یاد بگیرید.
در سفر به محمود آباد چی بخوریم؟
بدون شک یکی از بهترین لحظات سفر به شهرهای شمالی لحظه چشیدن غذاهای محلی و خوشمزه آن است. در سفر به محمودآباد لذت خوردن غذاهای محلی آن که شامل خورشت سیر انار، نازخاتون، باقالا وابیج، کدو بره، بشته واش، مالابیج، بیج بیج، کئی پلا و… میشود را از دست ندهید. چراکه غذا خوردن در همه حالی میچسبد، اما در سفر و در نزدیکی جنگل و دریا، خوردن غذاهای محلی چیز دیگری است!
غذاهای محلی محمودآباد
کئی پلا
کدو پلو و یا به گویش محلی آن کئی پولو، یکی از غذاهای محبوب و خوشمزه محمودآباد بوده که در میان ساکنین این شهر نیز پر طرفدار است. این غذا با استفاده از برنج، کدو، پیاز، زیره، گوشت چرخ کرده، کره محلی و زردچوبه طبخ شده و طعم و مزه ای فوق العاده دارد. مردم مازندان این غذای خوشمزه را با ترشی نارخاتون سرو میکنند.
دستور پخت کئی پلا
برای شروع کار، پیاز را به صورت نگینی ریز خرد کرده و به همراه کره کمی سرخ میکنیم تا رنگش طلایی شود. در صورتی که کدو شیرین نبود، ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری شکر را به پیاز داغها میافزاییم. نصف کدو تنبل را بعد از گرفتن پوست و خرد کردن به پیاز افزوده و اجازه میدهیم تا کاملا سرخ شود. حواستان باشد که کدو با پختن زیاد له نشود. در مرحله بعد، زردچوبه، فلفل و نمک را به مواد اضافه کرده و بعد از کمی تفت خوردن شعله را خاموش میکنیم. پس از پختن و آبکش کردن برنج، کمی روغن و آب در کف قابلمه ریخته و سپس برنج و مواد را لایهلایه در قابلمه میریزیم. جهت خوش عطر و طعم غذا روی هر لایه کمی پودر زیره میپاشیم. در انتها، بعد از تمام شدن مواد مقداری زعفران آب کرده بر روی برنج ریخته و صبر میکنیم تا غذا کاملا دم کشیده و آماده شود. سپس، به تعداد نفرات نیمرو درست کرده و به همراه غذا میل کنید.
. در صورت تمایل، میتوانید این غذا را با گوشت چرخ کرده نیز طبخ کنید. بعد از تفت دادن پیاز، گوشت را اضافه کرده و بگذارید کاملاٌ سرخ شود. سپس، زردچوبه، نمک و رب گوجهفرنگی را نیز بیفزایید. در انتها شکر، کدو و دارچین را اضافه کرده و بقیه مراحل را مانند آنچه که در بالا گفته شد به ترتیب انجام دهید.
. به جای تخم مرغ نیمرو میتوانید مقداری خورشت گوجه درست کرده و همراه با این غذا سرو کنید. به این صورت که، ابتدا پیاز را سرخ کرده و بعد از اضافه کردن کمی نمک و زردچوبه، گوجه فرنگی خرد شده را افزوده و اجازه میدهیم تا کاملا بپزد. سپس، آن را همراه با کدو پلو نوشجان کنید.
مالابیج
مالابیج یا مالاتا از غذاهای محلی محمودآباد است. محلیها این غذا را که از ترکیب ماهی سفید، سبزیهای معطر، مغزگردو، رب انار، نمک و فلفل و گلپر مهیا میشود با حرارت آتش و زغال آماده میکنند. امروزه با وجود فر و ماکرویوها پخت این غذا راحت تر و سریع تر شده است. علاقمندان به غذاهای دریایی طبخ این خوراک خوشمزه را از دست ندهید.
محلیها اغلب مالابیج را با ماهی سفید نر درست میکنند، زیرا بر این باورند که ماهی سفید نر از نوع مادهی آن خوشمزهتر، لذیذتر و گوشت آن سفتتر است. بعد از پاک کردن ماهی شکم ماهی را با محتویات حاوی رب انار و گردو و ادویهها پر میکنند و با نخ و سوزن میدوزند، سپس آن را با حرارت آتش یا فر میپزند.
دستور پخت مالابیج:
مغزگردو را با سبزی میسائیم یا چرخ میکنیم، مغزگردو و سبزی را با رب انار و گلپر و نمک و فلفل مخلوط میکنیم. آنگاه روی سطح ماهی کمی کارد میکشیم. بالههای ماهی را با قیچی میگیریم، داخل گوشهای ماهی را خالی میکنیم. شکم ماهی را یک چاک کوچک میدهیم، محتویات شکم ماهی را خارج میکنیم. بعد ماهی را تمیز میشوییم و میگذاریم در صافی بماند تا آبش برود. سپس داخل شکم ماهی را از مایه مغزگردو و سبزی که حاضر کردهایم پر میکنیم. دو لبه شکم ماهی را جفت میکنیم و با نخ و سوزن بخیه میزنیم. سپس سر و دم ماهی را بهم میآوریم و ماهی را گرد کرده در یک قابلمه مناسب قرار میدهیم و زیر و روی آن آتش زغال ریخته و ماهی را در حرارت ملایم میپزیم.
امروزه این خوراک ماهی را نیز میتوان در فر به طریق آسان تر طبخ نمود. یعنی بعداز آنکه شکم ماهی را پر کردیم و دوختیم سینی فر را کمی چرب میکنیم، کمی آرد میپاشیم و ماهی را از پهلو روی سینی قرار میدهیم. در طبقه وسط فر با حرارت ۳۵۰ درجه به مدت یک ساعت و نیم میپزیم. در این فاصله مقداری سس متشکل از آب انار و یک قاشق کره آب کرده و زعفران روی آن میدهیم تا ماهی خوشرنگ شود.
آش کدو
زنان کدبانوی محمودآبادی با استفاده از مواد اولیه ای نظیر کدو، عدس، پیاز، برنج، لیمو ترش، شکر و ادویه، آشی بی همتا با نام آش کدو طبخ کرده و برای تزئین آن از نعنا و کشک استفاده می کنند.
این آش بی تردید یکی از بهترین آش های محلی ایران بوده و می توان به جرات گفت که اگر در سفر به محمودآباد مزه این آش را تجربه نکنید، سفر شما کامل نیست.
دستور پخت آش کدو:
پیاز را خورد کرده و سرخ میکنیم. سپس آن را با عدس و با مقداری آب و کمی نمک میگذاریم بپزد. در مرحله بعد برنج را اضافه میکنیم و میگذاریم کاملا بپزد. کدو راپوست کنده و قطعه قطعه میکنیم و ریشههای داخل کدو را می گیریم. آن گاه آن را با سایر مواد میگذاریم تا کدو نیز بپزد. یادتان باشد حرارت زیر آش باید ملایم باشد. گاهی آش را به هم میزنیم تا تمام مواد له شوند و آش کاملا جا بیفتد. بعد شکر و آبلیمو را اضافه میکنیم (مقدار شکر و آبلیموی آش متناسب با ذائقه اشخاص کم یا زیاد میشود). بعد نمک آن را به اندازه کافی اضافه میکنیم. میتوانیم در این آش کمی کوفته ریزه هم بریزیم .
اردک شکم پر
اردک شکم پر، یکی از غذاهای محلی محمودآباد و یک غذای اصیل ایرانی است که از سالهای دور در استان مازندران در کنار غذاهای دیگری چون مرغ شکم پر و غاز شکم پر خورده میشده است. برای طبخ این غذا، معمولا شکم اردک محلی را با سبزیهای معطر محلی و کوهی از جمله پونه، جعفری، گشنیز، نعنا و سبزیهای دیگر مثل اناریچه، ایه و سرسم و رب انار ترش، پیاز، سیر، گردو، فلفل سیاه، نمک و زردچوبه پر میکنند.
مواد اصلی غذاهای شکم پر مشخص است، اما برای تعیین اندازه آنها این آشپز مازندرانی است که مانند دیگر آشپزها بر طبق تجربیات خود تصمیم میگیرد. اردک شکم پر را مانند دیگر غذاهای لذیذ و خوشخوراک شمالی همراه با برنج، سبزی و ترشی سرو میکنند. به گفته بسیاری از محلیها و افرادی که این غذا را امتحان کردهاند، اردک شکم پر، لذیذترین نسخه شکم پر در استانهای شمالی کشور است.
اردک شکم پر در استان گیلان نیز طبخ میشود و طرفداران زیادی هم دارد، اما اصالت این غذا به استان مازندران برمیگردد. مخلفات رنگارنگ و ترش مزه اردک شکم پر به قدری لذیذ هستند که آب دهانتان را راه خواهند انداخت. پس در سفر به محمودآباد و در خانه محلیها حتما سراغ این غذای خوشمزه را بگیرید و اگر تاکنون آن را نخوردهاید، حتما آن را امتحان کنید.
طبخ اردک شکم پر به زمان و حوصله زیادی نیاز دارد، اما مطمئن باشید که به محض مزهکردن آن، متوجه میشوید که این غذا ارزش زمانی که برای آن سپری کردهاید را داشته است. اردک شکم پر، یک غذای بسیار مجلسی و متفاوت است که با حضورش در سفره مهمانی، رنگ متفاوتی به سفره شما خواهد بخشید و همگان را خوشحال خواهد کرد.
دستور پخت اردک شکم پر:
اردک را پاک کنید. برای این کار نباید پوست اردک را بکنید. اگر اردک درسته خریداری کردهاید، پرهایش را بکنید و سپس از ته اردک بهاندازه چهار انگشت یک برش کوچک بدهید و از همان نقطه، تمام محتویات شکم اردک را دربیاورید. اردک را با آب تمیز بشویید و خشک کنید.
روغن را بههمراه ۵۰ گرم کره در یک ماهیتابه مناسب بریزید و روی حرارت متوسط گاز قرار دهید تا داغ شود. سپس اردک را در آن بیندازید تا کاملا سرخ شود.
در یک ماهیتابه دیگر، پیاز را در مقداری روغن تفت دهید تا نرم شود. سپس سبزیهای معطر خردشده و زردچوبه را به پیازها بیفزایید و کمی تفت دهید. درب ظرف را بگذارید و اجازه دهید تا بهمدت ۱۰ دقیقه با هم بپزند. پس از پخت سبزیها، گردو، سیر خردشده، نمک، فلفل و رب انار را اضافه کنید و محتویات ماهیتابه را کاملا هم بزنید. درب ماهیتابه را برای ۲۰ دقیقه دیگر ببندید تا مواد داخل شکم اردک، جا بیفتند. مواد را داخل شکم اردک بریزید و سپس با استفاده از نخ و سوزن یا خلال دندان، شکم اردک را بدوزید.
دیوارهها و کف یک ماهیتابه گود را چرب کنید تا اردک در حین پخت به آن نچسبد. یک تا ۲ قاشق غذاخوری روغن و نصف لیوان آب در ماهیتابه بریزید و اردک را در آن قرار دهید. درب ظرف را بگذارید، شعله گاز را کم کنید و برای حدود ۲ تا دو و نیم ساعت بپزد.
یک چنگال بردارید و بهآرامی در گوشهای از گوشت اردک کنید؛ اگر راحت خارج شد غذای شما آماده است، در غیر این صورت باید اردک را برای زمان بیشتری بپزید. پس از پخت کامل گوشت اردک، آن را در ظرف سرو قرار دهید و دور آن را با گردو تزئین کنید. اردک شکمپر را همراه با برنج، سبزی خوردن و ترشی به سر میز بیاورید و از طعمی آن لذت ببرید.
ناز خاتون
یکی دیگر از غذاهای محلی محمودآباد، نازخاتون است. این غذا با استفاده از گوجه فرنگی، پیاز رنده شده، آبغوره، نعنای خشک، گلپر و رب انار یا آب انار و بادمجان تهیه میشود.
این غذا به دلیل داشتن بادمجان کبابی کالری کمی دارد؛ بنابراین اگر میخواهید وزن کم کنید ناز خاتون را در فهرست غذایی خود جای دهید. شاید بتوان گفت جز کبابی کردن بادمجانها برای آماده کردن این غذا دردسری نخواهید داشت.
طرز تهیه ناز خاتون:
ابتدا بادمجانها را کبابی میکنیم. پوست آن را میگیریم و روی تخته ساتوری میکنیم. سپس آنها را در ظرفی ریخته کنار میگذاریم. سبزیها را ساتوری یا چرخ کرده و به بادمجانها اضافه میکنیم. به اندازه هر بادمجان نصف قاشق سبزی خرد شده اضافه میکنیم. سبزی را با بادمجان مخلوط کرده و سپس آبغوره را کم کم اضافه وموادمان را خوب مخلوط میکنیم، به حدی آبغوره اضافه میکنیم که ترشیمان نه سفت شود نه زیاد شل. در مرحلهی بعد نمک را اضافه میکنیم. میزان نمک بستگی به ذائقه ی خودتان دارد. نازخاتون آماده است. حالا ترشی را در شیشهی دربستهای میریزیم و در یخچال نگه داری میکنیم.
نکتهی مهم اینکه این ترشی حتما باید با آبغوره باشد نه چیز دیگر. اگر ابغورهی نجوشیده ندارید موقتا میشود با ابغوره جوشیده درست کرد ولی مزه ابغوره تازه را نخواهد داد.
از آب آلوچه واب انار هم میشود برای این ترشی استفاده کرد. این ترشی دشمن چربی و قند خون است. به جای بادمجان میتوان از کدوی بخارپز یا آبپز هم استفاده کرد.
بادمجان شکم پر
بادمجان یکی از گزینههای بسیار پرطرفدار و پر استفاده در غذاهای شمالی میباشد. غذاهای لذیذی همچون میرزاقاسمی و کشک بادمجان از معروف ترین غذاهای شمال ایران هستند. یکی دیگر از غذاهای بر پایه بادمجان در محمودآباد، بادمجان شکم پر میباشد که برای طبخ این غذا به بادمجان، گوجه فرنگی، پیاز، گردو، سیر، سبزیهای معطر، رب انار، ادویه، روغن و خلال بادام احتیاج است.
طرز تهیه بادمجان شکم پر:
ابتدا بادمجانها را پوست گرفته و نمک میزنیم و اجازه میدهیم مدتی استراحت کنند تا تلخاب آنها برود. سپس شسته و خشک میکنیم. وسط بادمجانها را یک چاک میدهیم به طوری که از ابتدا و انتها جدا نشوند و مناسب پر کردن مواد داخلشان باشند.
بادمجانها را در تابه با روغن سرخ کرده و کنار میگذاریم. داخل گوجهها را نیز خالی کرده و پوره آنها را کنار میگذاریم.
گردو را پودر کرده، سیر و پیاز را رنده زده و سبزیها را خرد میکنیم همه مواد را با هم مخلوط نموده و رب انار، زردچوبه نمک و فلفل را به آن میافزاییم و این مواد را کمی تفت میدهیم تا آب آن کشیده شده و کمی سرخ شود.
مواد آماده شده را در شکم بادمجان سرخ شده ریخته، داخل گوجه فرنگیها را نیز با مواد پر میکنیم و در تابهای میچینیم، پورههای گوجه فرنگی را در تابه کنار بادمجانها قرار داده و یکی دو قاشق از مواد تفت داده شده و نصف پیمانه آب میریزیم و در تابه را میگذاریم تا با حرارت ملایم بخارپز شود. بعد از این مرحله، این غذای محلی محمودآباد آمادهی سرو است.
بیج بیج
بیج بیج یکی از غذاهای سنتی و محلی محمودآباد و مازندران بوده که از ترکیب گوشت چرخ کرده، گوجه فرنگی، سیب زمینی، پیاز داغ، زردچوبه، نمک و فلفل تهیه میشود. این غذا معمولا با برنج کته سرو شده و ترکیب این دو با هم غذایی فوق العاده خلق می کند.
دستور پخت بیج بیج:
پیاز را نگینی خرد کنید. داخل تابه روغن بریزید و پیاز را با حرارت کم تفت دهید. سیب زمینی را پوست کنده و نگینی خرد کنید. وقتی پیاز سرخ شد سیب زمینی را داخل تابه بریزید و زردچوبه را اضافه کنید. فلفل و نمک را اضافه کنید.
وقتی گوشت خوب باز شد و تغییر رنگ داد رب گوجه فرنگی را هم اضافه کنید و هم بزنید تا مواد به خورد هم بروند. یک فنجان آب را اضافه کنید و حرارت را خیلی کم کنید تا خورش جا بیفته و روغن بیندازد.
آغوز مسما
آغوز مسما از غذاهای محلی محمودآباد است. این غذا به دلیل داشتن مواد اولیه ای نظیرگوشت اردک، گردو، رب انار، آب، شکر، پیاز، دانه ساییده شده انار و ادویه در ترکیب خود پروتئین، مواد معدنی و ویتامینهای قابل توجهی را به بدن شما می رساند. این غذای محلی خوشمزه برای طبخ شدن نیاز به ۲ ساعت زمان داشته و پس از آن با برنج یا نان و انواع ترشیهای محلی سرو میشود.
طرز تهیه آغوز مسما:
اردک را سرخ می کنند.پیاز را تفت داده اردک را همراه با آب به آن اضافه می کنند. بعد از جوش آمدن آب خورشت، دانههای ساییده شده انار خشک و گردو را به مواد اضافه میکنند. رب انار ترش، شکر، نمک و زردچوبه را خوب هم زده به خورشت اضافه می کنند. آغوز مسما بعد از مدت دو ساعت پخت با حرارت بسیار ملایم، آماده است.
باقلا وابیج
باقلا وابیج از جمله غذاهای اصیل و محلی محمود آباد و استان مازندران بوده که از باقلای تازه، سیر، تخم مرغ، شوید خشک، کره و کمی روغن تشکیل می شود. بهتر است که از باقلا و سیر تازه در تهیه این خورشت استفاده کنید.
دستور پخت باقلا وابیج:
برای تهیه این غذا سعی کنید تا باقالیها را در حالت تازه مصرف کنید. باقالیهایی که برای پخت باقلا وابیج مورد استفاده قرار میگیرند معمولاً دو نوع پوست دارند. پس در ابتدا پوست اول را جدا کنید و سپس پوست دوم آن را جدا کنید.
حبههای سیر را به خوبی توسط گوشتکوب بکوبید تا ذرهای از آن در زیر زبان احساس نشود. حالا باقالیها را به همراه سیر و شوید و کمی کره بر روی شعله ملایم قرار دهید. سعی کنید تا در ابتدا باقالیها با کره تفت داده شوند زیرا در این صورت طعم کره به آنها منتقل خواهد شد. سپس برای تغییر رنگ میتوانید از زردچوبه به همراه نمک و دارچین نیز استفاده کنید.
این غذا در برخی از مواقع با حالت کاملا خشک اما در برخی از موارد هم کمی آبدار برداشته میشود. بنابراین یک پیمانه آب برای پخته شدن کامل باقالیها به آن اضافه کنید.
باقالیها را تست کنید. در صورتی که از وسط به دو نیم تقسیم شوند یعنی به خوبی پخته شده هستند. پس در این شرایط نوبت به اضافه کردن تخم مرغها میرسد. کمی صبر کنید تا تخم مرغها در باقالا وابیج از حالت خام به حالت پخته تبدیل شوند. سپس فلفل را به غذا اضافه کنید و آن را به آرامی هم بزنید. بعد از مدتی باقلا وابیج شما آماده میشود.
لذت غذا خوردن در محمودآباد
سالانه هزاران نفر به محمودآباد سفر میکنند و یکی از تفریحاتشان خوردن غذاهای خوشمزه و درجه یک این شهر است. به همین خاطر دهها رستوران در این شهر کوچک ساحلی تاسیس شدهاند تا جوابگوی حجم بالای مسافران باشند. ما در این مقاله طرز تهیه خوشمزه ترین غذاهای محلی محمود آباد را برایتان آوردیم، اما اگر در طول سفر فرصت آشپزی نداشتید، به رستوران های محمودآباد مراجعه کنید و حتما طعم بی نظیر این شهر زیبا را بچشید.