راهنمای سفر به کلاله، شهری که سقف آسمانش کوتاه است!
حتما بارها شنیده‌اید که در کلاله انگار سقف آسمان کوتاه تر بوده و آسمان به زمین نزدیک تر است. کلاله یکی از شهرهای زیبای استان گلستان و یکی از شهرهای دیدنی ترکمن صحراست. در این شهر تا چشم کار می‌کند دشت می‌بینی و پهنای آسمان. آن هم چه دشت‌هایی! به قول سهراب سپهری “دشت‌هایی چه فراخ”! زمانی به خودتان می‌آیید که می‌بینید ساعت‌ها محو تماشای آسمان و دشت‌های کلاله بوده‌اید و اصلا متوجه گذر زمان شده‌اید.
اما همه زیبایی کلاله در همین خلاصه نمی‌شود. اگر مشتاق شدید بیشتر درمورد این شهر سبز بدانید تا پایان راهنمای سفر به کلاله در مجله لیدوماتریپ با هما همراه باشید تا شما را با اعجاز طبیعت در این شهر بهشتی آشنا کنیم.
کلاله کجاست؟
کلاله شهری در شرق استان گلستان و مرکز شهرستان کلاله است که در جاده‌ی گرگان به مراوه تپه قرار دارد. کلاله از شرق با استان خراسان شمالی، از غرب با گنبد کاووس، از شمال با مراوه تپه و از جنوب با شهر گالیکش همسایه است. جمعیت این شهرستان طبق سرشماری انجام شده در سال ۱۳۹۵ بیش از ۳۶,۰۰۰ نفر بوده است. ترکیب جمعیتی این شهر را اقوام ترکمن، فارس، خراسانی، سیستانی و بلوچ تشکیل می‌دهند و بیشتر مردم این منطقه اهل تسنن هستند.
تاریخچه کلاله
در گذشته انسان‌ها به جای آنکه به دنبال امکاناتی مثل مدرسه، بیمارستان، مغازه و… باشند به دنبال منابع طبیعی برای انتخاب محل زندگی خود بودند. هوای خوب، خاک حاصلخیز و مهم ترین نکته، وجود منابع آب کافی باعث می‌شد تا انسان‌ها محل سکونت خود را انتخاب کنند. از طرفی مناطق مرتفع در اولویت قرار داشتند؛ زیرا در این حالت نفوذ دشمنان به منطقه زندگی آن‌ها دشوارتر می‌شد. منطقه گلستان و به خصوص کلاله، تمامی این شرایط را در خود جای داده است. به همین خاطر در گذشته یکی از قدیمی ترین تمدن‌های انسانی در همین منطقه به وجود آمد. بر اساس آثار باستانی کشف شده از خاک، حدود ۷هزار سال پیش نیز در این مکان تمدن وجود داشت؛ پس می‌توان این شهر را یکی از قدیمی ترین شهرهای استان گلستان دانست.
بهترین زمان سفر به کلاله
کلاله به دلیل بارندگی زیاد، بسیار سرسبز و حاصلخیز است. این شهر فقط ۱۵۰ متر از سطح دریا فاصله دارد. به همین خاطر شاید تصور کنید تابستان‌های این شهر خیلی گرم خواهد بود، اما این‌طور نیست. باید بدانید وجود مناطق کوهستانی و صخره‌های مرتفع، باعث اعتدال هوا شده و اجازه نمی‌دهد گرمای هوا اذیت کننده باشد. در نتیجه می‌توان گفت که کلاله یک شهر چهار فصل است. در هر فصل می‌توانید به نوعی از زیبایی طبیعت این شهر تماشایی لذت ببرید. هرچند که زیبایی‌های آن در فصل بهار بیشترخودنمایی می‌کنند و بیشتر گردشگران، بهار را بهترین زمان سفر به کلاله می‌دانند.
جاهای دیدنی کلاله
درست است که کلاله شهر کوچکی است، اما نباید جذابیت‌های آن را نادیده گرفت. این شهر کوچک جاذبه‌های زیادی در اطراف خود دارد که می‌تواند شما را مشغول و البته مبهوت کند. از جمله این جاذبه‌ها می‌توان به جاذبه‌هایی نظیر چشمه زاو، جنگل پلکانی کلاله، چشمه آق سو، روستای گچی سو بالا، تپه ماهورهای هزار دره، منطقه شکار ممنوع عزیزآباد، قله کوه گوگجه داغ که بین مردم به قله قدرت یا گوج شهرت دارد و… اشاره کرد. در ادامه‌ی راهنمای سفر به کلاله چند مورد از زیباترین جاذبه‌های کلاله و اطرافش را به شما معرفی می‌کنیم.
آرامگاه و گورستان خالد نبی
شاید این مقبره، تنهاترین مقبره در تمام دنیا باشد. مقبره‌ای در مکانی صعب العبور که هیچ بنای دیگری در کنار آن قرار ندارد. انگار مقبره این امامزاده، هر روز غمگین ترین صحنه غروب آفتاب را به تماشا می‌نشیند. اگر می‌خواهید این حس زیبا را تجربه کنید و مثل شازده کوچولو به تماشای غروب از فراز تپه‌ها بنشینید، حتما سری به مقبره خالد نبی بزنید. این مقبره یکی از زیباترین جاهای دیدنی کلاله محسوب می‌شود. حتی در لیست معروف ترین جاهای دیدنی گلستان نیز می‌توانید نام مقبره خالد نبی را مشاهده کنید.
قبرستان خالد نبی یکی از عجیب ترین جاهای دیدنی کلاله محسوب می‌شود. این جاذبه به یکی از معروف ترین جاذبه‌های توریستی این شهر تبدیل شده است. قبرستان خالد نبی، حدود ۷،۰۰۰ سال قدمت دارد. با این اوصاف، قبرستان خالد نبی یکی از قدیمی ترین قبرستان‌های ایران به حساب می‌آید. سنگ‌های مزار این گورستان ظاهری بسیار عجیب و منحصر به فرد دارند. آن‌ها به صورت یکپارچه تراش خورده‌اند و به‌شکل استوانه‌ای یا چلیپایی هستند. برخی بر این باور بودند که سنگ‌های خالد نبی بر اساس جنسیت متوفی طراحی شده است؛ اما این طور نیست. بر اساس نظر کارشناسان، سنگ‌ها دارای نشان پهلوانی هستند. در حقیقت بر اساس شهرت هر متوفی، سنگ قبر وی نیز تفاوت داشت.
آبشار لوه
آبشار لوه در استان گلستان و در مسیر مشهد یکی از دیدنی های زیبای کلاله و از معجزه‌های طبیعت است که حیف است دیدن آن را از دست بدهید. برای رسیدن به آبشار لوه باید از جنگل ملی گلستان بگذرید. ۱۴ کیلومتر بعد از آن به جنگل دیگری می‌رسید که آن را به نام آبشار معروفش یعنی “لوه” می‌شناسند. جنگلی بکر و دست نخورده که تنها دخالت انسانی در آن، نصب تابلوهای راهنماست. کمی که در مسیر جنگل پیاده روی کنید تابلوی آبشار را می‌بینید. البته صدای آبشار هم می‌تواند رانمای خوبی برای پیدا کردن مسیر باشد.
چشمه زاو
این منطقه چشمه‌های زیادی دارد، اما بعضی از آن‌ها فصلی و کم آب هستند. در این میان چشمه زاو یکی از پر آب ترین چشمه‌های کلاله است که در نزدیکی گرگانرود قرار گرفته است. در ۴۵ کیلومتری کلاله به چشمه زاو می‌رسیم. ۴/۳ کیلومتر از مسیر روستای زاو بالا تا چشمه زاو نامناسب است و باید از جاده‌های خاکی بین مزارع و جنگل بگذریم، ولی به چشمه که برسیم خستگی رخت بربسته و می‌توانیم نفسی تازه کنیم.
پرورش اسب صوفیان
کلاله، جایی است که اگر کمی از خود شهر دور شویم می‌توانیم اسب‌های در حال پرورش را هم ببینیم. اسب‌هایی که آزاد و رها در دشت‌ها برای خود اینطرف و آنطرف می‌روند.
برای دیدن این اسب‌ها باید به روستای صوفیان در حومه کلاله برویم. در اینجا اصطبلی هست که اسب اصیل ترکمن در آن پرورش داده می‌شود. اسب‌هایی که قرار است در مسابقات اسب دوانی و کورس‌های بهاره با اسب‌های دیگر رقابت کنند و با تمام قوا بتازند. در این اصطبل امکان اسب سواری هم داریم.
رستوران های کلاله
گردشگران برای اینکه دلی از عزا درآورند، می‌توانند به رستوران های کلاله در سطح شهر از جمله رستوران نمونه، رستوران صدف، پیتزا ساندویچی رست، کبابی پژمان، کبابی مسعود، کبابی و دیزی سنگی اراز، کبابی جوادپرسپولیس و… مراجعه کنند و خاطره‌ای خوش برای خود بسازند. در ادامه راهنمای سفر به کلاله آدرس تعدادی از رستوران ها را برای شما آورده‌ایم:
رستوران نمونه: کلاله، بلوار جانبازان، بعد از میدان الغدیر.
رستوران صدف: کلاله، بلوار جانبازان، بعد از میدان الغدیر.
رستوران مسعود: کلاله، بلوار جانبازان، بعد از میدان الغدیر، قبل از نمایندگی سایپا.
رستوران جواد پرسپولیس: کلاله، بلوار جانبازان، بعد از میدان الغدیر، بعد از نمایندگی سایپا.
فرهنگ مردم کلاله
کلاله یکی از قدیمی ترین مناطق ایران است. قدمت تمدن این منطقه را می‌توان به ۷هزار سال پیش نسبت داد. پس می‌توانید انتظار داشته باشید که در گذر این سال‌ها، چه تغییرات نژادی مختلفی در این حوالی ایجاد شده است. نژاد و فرهنگ مردم کلاله بسیار پویا و منحصر به فرد است. بر اساس تاریخ معاصر، مردم این منطقه از ترکیب اقوام ترکمن، قوم بلوچ مردم بلوچستان یا همان زابلی‌ها و مردم خراسان تشکیل شده‌اند. بیشتر مردم این شهر مسلمان و پیرو اهل سنت هستند. آن‌ها آیین و رسوم خاص خود را دارند. جالب است بدانید غذاهای محلی این مردم نیز ترکیبی از غذاهای بلوچی، ترکمن و خراسانی است!
مردان در این شهر بیشتر به شغل دامداری مشغول هستند. البته پرورش اسب نیز یکی از مشاغل پردرآمد و سنتی این منطقه محسوب می‌شود. زنان روستایی نیز بیشتر به تولید صنایع‌دستی یا فرآورده‌های لبنی می‌پردازند. بد نیست بدانید هنوز هم جمعیت عشایر در این منطقه به همان سبک و سیاق سنتی خودشان زندگی می‌کنند. انگار که زندگی سخت شهری هیچ تاثیری بر حس آزادی آنان نگذاشته است. مردم عشایر دیوار را زندان می‌دانند و زندگی در طبیعت را به هر نوع امکاناتی ترجیح می‌دهند.
سوغات کلاله
سوغاتی خریدن بخش جدا نشدنی سفرهای ایرانیان است. اصلا مگر می‌شود به سفر رفت و دست خالی برگشت؟ ما در راهنمای سفر به کلاله این را خوب می‌دانیم و به همین دلیل است که سوغاتی های معروف کلاله را به شما معرفی می‌کنیم تا از این بابت هم نگرانی نداشته باشید. گلیم، نمد، سوزن دوزی، لباس سنتی و ابریشم بافی، بخشی از صنایع دستی کلاله را تشکیل می‌دهند که یادگاری‌های جذابی از سفر به این منطقه به حساب می‌آیند. همچنین به واسطه رواج دامداری در این منطقه، دوغ شتر، کشک، پنیر، کره و ماست محلی، گیاهان دارویی، کلوچه سنتی زنجبیلی و عسل طبیعی نیز می‌توانند در سبد سوغاتی گردشگران قرار بگیرند.
غذاهای محلی کلاله
یکی دیگر از بخش های اصلی هر سفری بخش خوشمزه‌ی آن یعنی خوردن غذاهای محلی در سفر است که در راهنمای سفر به کلاله باید به آن هم پرداخته شود. غذاهای لذیذ محلی کلاله نظیر بورک، چکدرمه، مانتی، نان پیاز کوهی و آش‌های محلی جزو مواردی هستند که در سفر به کلاله باید امتحان کنید.
راهنمای سفر به کلاله
کلاله یکی از حیرت انگیزترین و زیباترین جاهای ایران است که گردشگران می‌توانند به صورت زمینی یعنی با خودروی شخصی، اتوبوس و یا قطار خود را به این بهشت رویایی برسانند.
راهنمای سفر زمینی به کلاله
کلاله در فاصله ۱۲۵کیلومتری گرگان قرار دارد. پس اگر از غرب خودتان را به این شهر می‌رسانید، باید ابتدا وارد گرگان شوید. سپس به‌ترتیب از شهرهای علی‌آباد، فاضل‌آباد، آزادشهر، مینودشت و گالیکش عبور خواهید کرد و بعد از ۲ ساعت نهایتا به کلاله می‌رسید. اگر تهران را مبدأ قرار دهیم، بهتر است جاده فیروزکوه را انتخاب کنید. در این مسیر ابتدا باید به ساری بروید. از ساری به نکا، سپس بهشهر، گلوگاه، بندرگز، کردکوی و نهایتا به گرگان خواهید رسید. بعد از رسیدن به گرگان راهی جاده گرگان به سمت علی آباد شوید. با عبور از شهرهای علی آباد، فاضل آباد، آزادشهر، مینو دشت و گالیکش بعد از دو ساعت رانندگی به کلاله می‌رسید.
اگر اهل تجربه‌های جدید در سفر هستید، سفر ریلی به کلاله را به شما پیشنهاد می‌دهیم. برای این کار باید سوار قطار تهران – گرگان شوید. این مسیر از روی پل معروف ورسک عبور می‌کند. این مسیر ریلی از دل کوهستان و مناطق جنگلی می‌گذرد. از گرگان نیز با اتوبوس، مینی‌بوس، تاکسی یا ون می‌توانید عازم کلاله شوید. اگر با اتوبوس سفر می‌کنید، باید بدانید اتوبوس به صورت مستقیم به سمت کلاله حرکت نمی‌کند و باید ابتدا خودتان را به گرگان برسانید. از اکثر شهرهای ایران به گرگان و گنبد کاووس، اتوبوس وجود دارد که ادامه‌ی مسیر تا کلاله را باید با خودرو طی کنید؛ هرچند برای اطلاع از وجود اتوبوس برای شهر کلاله می‌توانید با پایانه‌های مسافربری محل سکونت خود تماس بگیرید.
راهنمای سفر هوایی به کلاله
معمولاً کمتر کسی سفر هوایی به شمال کشور را انتخاب می‌کند؛ زیرا تماشای زیبایی جاده و مسیر، بخشی از لذت سفر محسوب می‌شود. با وجود این اگر قصد سفر هوایی به کلاله را دارید، باید به فرودگاه گرگان پرواز کنید. البته با جستجو در گوگل، متوجه می‌شوید که یک فرودگاه در کلاله وجود دارد. این فرودگاه یک فرودگاه اختصاصی است که در دوران پهلوی، به شخص غلامرضا پهلوی، برادر محمدرضا پهلوی تعلق داشت. در حال حاضر امکان استفاده از این فرودگاه وجود ندارد.
در سفر به کلاله کجا اقامت کنیم؟
اگرچه امکانات اقامتی زیادی در کلاله به چشم نمی‌خورد، گردشگران برای اقامتی کاملا سنتی و آشنایی با فرهنگ و هنر مردم بومی می‌توانند اقامتگاه‌هایی نظیر اقامتگاه بوم‌گردی هزاردره خالد نبی، اقامتگاه ترکمن یاشار، اقامتگاه بوم‌گردی ترکمن اولکام، اقامتگاه بوم‌گردی ترکمن ایل، اقامتگاه بوم‌گردی ترکمن یورت، اقامتگاه بوم‌گردی دره پنج شیر و… را انتخاب کنند و نهایت لذت را از آن ببرند. همچنین در نزدیکی مجموعه خالد نبی نیز زائرسرایی بنا شده که پذیرای زائرین آرامگاه خالدنبی است. به جز این ها اجاره ویلا و سوئیت در کلاله هم یکی از راه های پیش روی شما برای اقامت است.
