مسجد شیخ لطف الله اصفهان کجاست؟

شهر اصفهان یکی از زیباترین و جذاب‌ترین شهرهای کشور است. جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی این شهر به حدی جذاب هستند که بسیاری از گردشگران داخلی و حتی خارجی را برای تماشای این جذابیت‌ها به این شهر می‌کشانند. وجود ۶ هزار آثار تاریخی و تماشایی، با قدمت صدها و یا هزاران سال، در این شهر باعث شده اصفهان را نصف جهان بدانند. تزئینات و معماری‌های جذاب بناها و آثار موجود در اصفهان، در عین پیچیدگی، به حدی زیباست که چشمان هر بیننده‌ای را خیره می‌کند.

یکی از این آثار بسیار جذاب و تماشایی که رازهایی ناگفته، با خود به همراه دارد، مسجد شیخ لطف الله اصفهان است. مجله گردشگری لیدوماتریپ قصد دارد تا مقاله‌ای جامع از معرفی این بنای بسیار جذاب و زیبا ارائه کرده و رازهای ناگفته این مسجد را فاش کند.

مسجد شیخ لطف الله اصفهان؛ شاهکار معماری ایرانی!

مسجد شیخ لطف الله اصفهان، شاهکاری تماشایی و کم نظیر است. مسجدی که نامش با تار و پود اصفهان عجین شده است. معماری بی‌نظیر و زیبایی‌های خاص این مسجد باعث شده تا در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار بگیرد. معماری این مسجد به حدی هنرمندانه و جذاب است که آن را نمونه‌ای عالی از معماری و کاشی‌کاری تمام دوران می‌دانند.

تاریخچه مسجد شیخ لطف الله اصفهان؛ تاریخچه‌ای جذاب

مسجد شیخ لطف الله اصفهان در سال ۱۰۱۱ هجری قمری (قرن یازدهم) و به دستور شاه عباس اول ساخته شد. ساخت این مسجد باشکوه چیزی در حدود ۱۸ سال به طول انجامید و در سال ۱۰۲۸ هجری قمری ساخت آن به پایان رسید. ساخت این مسجد به دستان فرد هنرمندی به نام استاد محمد رضا اصفهانی انجام شده است. استاد محمدرضا اصفهانی یکی از هنرمندان زبردست و بسیار ماهر در دوران صفوی بوده‌اند.

مسجد شیخ لطف الله اصفهان مسجدی منحصر به فرد، و میعادگاه نور و کاشی‌های زیباست، داشتن همین ویژگی‌ها باعث شده تا این مسجد جزو آثار منحصر به فرد و شگفت‌آور باشد. این شگفتی به حدی است که بسیاری از توریست‌ها معتقدند که این اثر ساخته دست یک انسان نیست!

دلیل نام گذاری مسجد شیخ لطف الله

درست است که جاهای دیدنی و جاذبه های گردشگری اصفهان، بسیار زیاد و همگی جذاب هستند، اما بی‌گمان مسجد شیخ لطف الله، یکی از چشم نوازترین آثار تاریخی اصفهان است که در میدان نقش جهان اصفهان خودنمایی می‌کند. نام این مسجد را به نام امام جماعت آن یعنی، شیخ لطف الله جبل عاملی، نام گذاری کرده‌اند. شیخ لطف الله جبل نام یکی از علمای مهم لبنان بود که در منطقه جبل لبنان امروزی، سکونت داشت. ایشان در زمان شاه عباس اول، و به دعوت او به ایران مهاجرت کردند.

شیخ لطف الله در ابتدا در شهر مشهد ساکن بودند و در محضر بزرگانی مانند ملاعبدالله شوشتری به تحصیل پرداختد. از آن جایی که شاه عباس اول ارادت خاصی به شیخ لطف الله داشتند، به همین دلیل دستور دادند تا مسجدی ساخته شود تا مکانی برای آموزش، تدریس و برگزاری نماز باشد. بعد از آن شیخ لطف الله به اصفهان آمدند و در مدت اقامت خود در اصفهان، در مسجد و مدرسه مجاور آن به تدریس علوم دینی و اقامه نماز مشغول بودند. شیخ لطف الله در سال ۱۰۳۵ هجری قمری به دلیل بیماری در اصفهان، دار فانی را وداع گفتند.

معماری شگفت انگیز مسجد شیخ لطف الله اصفهان

معماری مسجد شیخ لطف الله اصفهان، گوشه‌ای از نبوغ و خلاقیت معماران اصفهانی را به نمایش می‌گذارد. همان طور که گفتیم این مسجد در قرن یازده و به دستور شاه عباس اول، ساخته شده است. البته مسجد شیخ لطف الله یک‌بار و در سال ۱۲۹۷ هجری شمسی و به دستور رضا شاه بازسازی شده است.

در سراسر این مسجد تماشایی، ۱۲ سوره قرآنی خطاطی شده‌اند. خطاطی‌های این بنا به دست خطاطان ماهر، علیرضا عباسی و باقر بنا صورت گرفته است. جالب است بدانید این مسجد، مدورترین گنبد دنیا را دارد. یکی دیگر از شگفتی‌های این مسجد این است که برخلاف سایر مساجد، خبری از شبستان ورودی نیست و به محض وارد شدن به مسجد، از دیدن نقوش گنبد شگفت زده خواهید شد.

یکی دیگر از ویژگی‌های این مسجد نوع زاویه ساخت آن است، که در اصطلاح علمی به آن «پاشنه» گفته می‌شود. از آن جایی که میدان نقش جهان در جهت قبله قرار ندارد، معماران باید مسجد را با یک زاویه ۴۵ درجه می‌ساختند، تا جهت قبله درست شود. نکته جالب توجه این جاست که در نمای بیرونی مسجد هیچ گونه کجی و زاویه مشاهده نمی‌شود، و این زوایه در معماری داخل مسجد وجود دارد.

معماری داخلی مسجد شیخ لطف الله اصفهان

تزئینات داخلی مسجد شیخ لطف الله اصفهان از طرح‌ها و رنگ‌های زیبایی مانند آبی، لاجوردی، سفید، سبز، مشکی و غیره استفاده شده است و با استفاده از نقوش زیبای اسلامی به بهترین شکل مزین شده است. بخش عمده‌ای از تزئینات داخلی با استفاده از کار روی کاشی، مقرس کاری و با استفاده از خطوط، صورت گرفته است.

کاشی کاری مسجد شیخ لطف الله اصفهان

کاشی کاری‌های مسجد شیخ لطف الله اصفهان، بسیار ماهرانه و با ریزه کاری‌هایی بسیار ظریف انجام گرفته‌اند. رقص نور و نقاشی در این مسجد و گنبد بی‌نظیرش باعث خاص بودن و تماشایی شدن آن شده است.

مسجد شیخ لطف الله؛ تنها مسجدی که مناره ندارد!

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که مسجد شیخ لطف الله را از سایر مساجد متمایز می‌کند، نداشتن مناره است. یکی از دلایل مهم ساخت مناره برای مسجد این است که مردم را برای نماز به مسجد دعوت کند، همچنین وجود این مناره‌ها در قدیم راهنمای خوبی برای جهت‌یابی کاروان‌ها و مردم بود.

اما مسجد شیخ لطف الله تنها برای اعضای سلطنتی و عبادت شاه و خاندانش ساخته شده بود و مردم عادی نمی‌توانستند به آن جا بروند، از همین رو نیازی به ساخت مناره نیز نبود. البته روایتی نیز وجود دارد که نشان می‌دهد معماران، گنبد را نمادی از زن و مناره را نمادی از مرد می‌دانستند، بنابراین وجود گنبد بدون مناره‌ها در این مسجد می‌تواند نشان دهنده این باشد که این مسجد اختصاصا برای زنان ساخته شده است.

به همین دلیل بسیاری معتقدند این مسجد حرمسرا نیز بوده است، البته هیچ قطعیتی در مورد این موضوع وجود ندارد و هنوز هم نداشتن مناره این مسجد جزو اسرار آن است.

گنبد مسجد شیخ لطف الله اصفهان

گنبد این مسجد باشکوه، به صورت دو پوسته پیوسته است، ارتفاع آن نیز نسبت به گنبد سایر مساجد کوتاه‌تر است و از این جهت ساخت آن دشوارتر از ساخت گنبدهای معمولی است. یکی دیگر از شگفتی‌های معماری این مسجد، کاشی کاری‌های معرق آن است که زیبایی‌های این مسجد را چندین برابر کرده است. این هنر، ظریف‌ترین هنر معماری ایرانی است. تمام کاشی‌های به کار رفته در گنبد، یک اندازه بوده و حتی یک میلی متر هم با هم تفاوت ندارند. ارتفاع این گنبد از سطح زمین ۳۲ متر است.

همچنین طرح این گنبد به شکل مدور است که یکی دیگر از هنرهای معماری است که با ظرافتی خاص و با شیبی ملایم به راس گنبد می‌رسد. از دیگر شگفتی‌های این گنبد می‌توان به تغییر رنگ آن در زمان‌های مختلف اشاره کرد. گنبد شگفت انگیز مسجد شیخ لطف الله، در هنگام صبح خاکی رنگ، در ظهر صورتی رنگ و در هنگام غروب آفتاب خاکستری رنگ می‌شود.

پلان معماری مسجد شیخ لطف الله

پلان معماری این مسجد پر رمز و راز، شامل قرینه‌سازی آن است. نمازخانه و ورودی مسجد، در یک موازا قرار گرفته‌اند، به طوری که با ورود به مسجد، می‌توان نمازخانه را مشاهده کرد. وجود تقارن میان ستون‌های مسجد شیخ لطف الله، یکی دیگر از پلان‌های معماری آن است که باعث شده تا فشار وارد شده از طرف گنبد خمیده مسجد را به خوبی تحمل کند.

نور در مسجد شیخ لطف الله اصفهان

در اطراف و داخل مسجد، روزنه‌های بزرگی تعبیه شده است، وجود این روزنه‌ها باعث می‌شود تا نور داخل مسجد تامین شود. زمانی که نور بر این روزنه‌ها می‌تابد، رقص نور فوق‌العاده زیبایی در داخل مسجد مشاهده خواهید کرد.

نقش طاووسی ناقص در مسجد شیخ لطف الله

داشتن یک سفر ارزان به اصفهان بدون دیدن شگفتی‌های این شهر جذاب هیچ لذتی نخواهد داشت. یکی از شگفتی‌های جذاب مسجد شیخ لطف الله اصفهان، وجود نقش طاووسی است که طرح آن ناقص است. نکته بسیار شگفت انگیز و جذاب این است که پرهای این طاووس به وسیله نوری که از روزنه طاق بالای مسجد وارد می‌شود، تکمیل می‌شود. این صحنه به قدری جذاب و زیباست که بسیاری از گردشگران و توریستان، در داخل مسجد دراز می‌کشند، تا این منظره جذاب را تماشا کنند.

نقاشی‌های مسجد شیخ لطف الله اصفهان

نقاشی‌های مسجد شیخ لطف الله توسط هنرمند و نقاش معروف اصفهانی، رضا عباسی صورت گرفته است. در این نقاشی‌ها، سبک اسلامی و ایرانی به خوبی دیده می‌شود. دیوارهای این مسجد با طرح‌هایی از گل و بوته‌های سنتی مزین شده است. رنگ غالب در این نقاشی‌ها، رنگ آبی است. زاویه بالای دیوارهای مسجد، از طرح‌های متفاوتی از گل‌ها و بوته‌ها برخوردار است که این طرح‌ها مورد استقبال بسیاری از گردشگران قرار می‌گیرد.

انعکاس صدا در مسجد شیخ لطف الله

همان طور که گفتیم مسجد شیخ لطف الله یک مسجد عادی نیست، این مسجد جذاب قدیمی پر از شگفتی و جذابیت است. برای مثال، زمانی که شما زیر گنبد مسجد بایستید و صحبت کنید، انعکاس صدای خود را خواهید شنید. در سال ۱۳۸۳ انجمن فناوری‌های بومی اصفهان، تصمیم گرفتند تا علت انعکاس صدا در این مسجد شگفت انگیز را کشف کنند.

این انجمن بعد از انجام تحقیقاتی متوجه شدند که دیوارهای مسجد، براساس معادلات ریاضی ساخته شده‌اند، به همین دلیل بازتاب صدا روی یکی از دیوارها باعث می‌شود تا صدا به تمام جهت‌های مسجد انعکاس پیدا کند. این ویژگی تنها برای انعکاس صدا نیست و برای سایر انرژی‌ها نیز به صورت مشابه عمل می‌کند. ساخت این بنا با این ویژگی منحصر به فرد، آن هم در قرن یازدهم نشان می‌هد که معمار این بنا به خوبی با قوانین هندسه، پژواک و ریاضی آشنا بوده است.

مسجد شیخ لطف الله اصفهان کجاست؟

برای تماشای زیبایی‌ها و شگفتی‌های مسجد شیخ لطف الله، باید به ضلع شرقی میدان نقش جهان، درست رو به روی عمارت عالی قاپو بروید. می‌توانید با اجاره سوئیت در اصفهان، اقامتی راحت و بی‌دغدغه را تجربه کرده و بعد از آن از خیابان‌های پاسداران، فردوسی و چهارباغ برای دیدن این مسجد پر از شگفتی راهی میدان نقش جهان شوید.

شما می‌توانید از ساعت ۹ صبح تا ساعت ۶ عصر، از این مکان جذاب دیدن نمائید.

مسجد شیخ لطف الله اصفهان؛ مسجدی با شگفتی‌های بی‌نظیر

وجود تمام ویژگی‌های ذکر شده در بالا باعث می‌شود تا مسجد شیخ لطف الله اصفهان، مسجدی شگفت انگیز و متمایز از سایر مساجد باشد. معماری دقیق و جذاب این بنا، همچنین نبود مناره‌ها و شبستان باعث شده تا مسجد شیخ لطف الله بسیار جذاب و تماشایی باشد و گردشگران زیادی علاقه مند بازدید از این بنای تاریخی و پر رمز و راز هستند.