پل خواجوی اصفهان کجاست؟
یکی از لذتبخش تفریحهایی که میتوانید در سفر به اصفهان تجربه کنید، قدم زدن در پل خواجوی اصفهان بهخصوص هنگام غروب و اوایل تاریکی شب میباشد که بدون دیدن آن سفر به نصف جهان، نصفه خواهد ماند!
پل خواجو عجایب و اسرار رمز آلودی دارد که باعث شده گردشگران را کنجکاو کرده و مجذوب خود کند. وقتی به شیر سنگهای مقابل پل خواجو نگاه میکنید، داخل چشم آن ها میدرخشد که این پدیده عجیب بخشی از اسرار پل خواجوی اصفهان میباشد. باتوجهبه معماری منحصربهفرد و کاربردی پل خواجو، درگذشته استفادههای مختلفی از این پل و هم چنین آب زایندهرود میکردند که در ادامه با مجله گردشگری لیدوماتریپ همراه باشید تا بیشتر راجع به پل خواجو صحبت کردهایم.
تاریخچه پل خواجوی اصفهان
پل خواجو از جمله زیباترین آثار تاریخی اصفهان به شمار میرود که بر روی رودخانه زایندهرود واقع شده است. اما این بنای تاریخی در چه دورهای ساخته شده است؟ پل خواجوی اصفهان در دوره حکومت صفویان ساخته شده که در قسمت شرقی سی و سه پل اصفهان قرار گرفته است. حال سؤال اینجاست که پل خواجوی اصفهان در زمان کدام پادشاه ساخته شده است؟ این پل در زمان پادشاهی شاهعباس دوم و به دستور وی در سال ۱۰۶۰ هجری قمری ساخته شده است.
به گفته کارشناسان و بر اساس روایات تاریخی، شاهعباس دوم این پل را بهعنوان یک راه مواصلاتی در میان محله خواجو و دروازه حسنآباد و شیراز ایجاد کرده که بعدها قرار شد بهعنوان سد هم عمل کند. شاهعباس در وسط این پل، محل مخصوص شاهنشین برای استراحت شاهعباس و خاندان صفوی ایجاد کرده است. این محل بیگربیگی نام دارد و هم اکنون بر روی پل قابلمشاهده میباشد.
در طول تاریخ، از پل علاوهبرآن که از این پل برای عبور از زایندهرود استفاده میکردند، از آن برای تفریحی و خوشگذرانی شاه و همراهانش و هم چنین تماشای مسابقات قایقرانی نیز استفاده میکردند. از نامهای قدیمی پل خواجوی اصفهان، پل شاه، پل بابا رکنالدین، پل حسن بیگ، پل گبرها را نیزمی توان نام برد.
معماری پل خواجوی اصفهان
بدون شک استحکام پل خواجو بهقدری زیاد است که اکنون هم زیبایی و شکوه خود را حفظ کرده و تخریب نشده است. معماری پل خواجو از شاهکارهای معماری طراحان و مهندسان دوران صفوی میباشد. این پل ۱۳۳ متر طول و ۱۲ متر عرض دارد و جنس مصالح آن از سنگ، آجر و ساروج میباشد.
کاربرد پل خواجو فقط در رفتوآمد ازروی آب زایندهرود نبود بلکه محلی مناسب برای گذراندن اوقات فراغت و تفریح بوده است. پل خواجوی اصفهان توسط پلههایی به رودخانه زایندهرود راه دارد و از این طریق میتوان زایندهرود را از نزدیک دید و تعداد این پلهها ۱۱ عدد میباشد. شما میتوانید روی این پلهها نشسته و به تماشای زایندهرود بپردازید.
نکته بسیار جالب درمورد این بنای تاریخی، پل خواجو را بهطوری طراحی کردهاند که توانایی کنترل آب را دارد و با باز و بسته کردن دریچههای آن عمل کنترل جریان آب انجام میشد و هر چهقدر آب رودخانه بیشتر باشد استحکام آن افزایش پیدا میکرد.
پلان پل خواجوی اصفهان
پل خواجو فقط یک پل ساده برای عبور از رودخانه زایندهرود نیست، بلکه معماری پل خواجو بهگونهای طراحی شده است که درگذشته بهعنوان سد از آن استفاده میشد و زمانی که دریچههای سد بسته میشد، به دلیل بالا آمدن سطح آب رودخانه کشاورزان میتوانستند از آب رودخانه برای آبیاری زمینهای کشاورزی خود استفاده کنند.
پل خواجو از بادوامترین پلهای تاریخی است که هنوز هم مقاومت خود را حفظ کرده و امروزه به یکی از جاذبههای تاریخی و گردشگری شهر اصفهان تبدیل شده است و گردشگران و مسافران زیادی برای بازدید از پل خواجو به اصفهان میآیند.
اگر از سمت غرب به پل خواجو نگاه کنید میبینید که آب پشت پل ها جمع میشود و وقتی آب با فشار از میان دهانههای پل میریزد، ظاهر بسیار زیبایی شبیه به پنجههای عقاب ایجاد میکند که این پدیده زیبا را میتوانید از بالای زایندهرود تماشا کنید.
کتیبه پل خواجوی اصفهان
در دو سمت پل شیر سنگهایی قرار گرفته است که اگر به چشم این شیر سنگها نگاه کنید، چشم آن ها میدرخشد. طبق برخی روایات این شیر سنگها نماد سپاهیان بختیاری است که با اقتدار از اصفهان و زایندهرود محافظت میکنند.
بر روی بدنه این شیر سنگها حرفهایی حکاکی شده است که بر اساس تحقیقات کارشناسان ظاهراً حروف اول نام حجاران این شیر سنگها نوشته شده است. هم چنین یک نکته جالب این است که نمادهایی از ورزشهای باستانی روی بدنه شیر سنگها حجاری شده است.
از عجایب و اسرار پل خواجوی اصفهان
احتمالاً در نگاه اول به پل خواجو، آن را یک پل ساده و معمولی خطاب کنید، اما اگر به عمق ماجرا پی ببرید، میبینید که باید پل معمولی طرف نیستید. شاید کنجکاو شوید و بخواهید بدانید که چه چیزی در پشت پرده این پل تاریخی پنهان شده است!
اگر دقت کنید میبینید که پایههای پل ها را از بر روی سنگ بستر رودخانه قرار دادهاند. به عبارتی مجاورت پایهها را سنگفرش کرهاند تا از تخریب توسط فشار آب جلوگیری کند. اگر از سمت بالا به پل رودخانه نگاه کنید، چنگالهای عقاب دیده میشود که ساختمان وسط پل مثل سر عقاب است و قسمتهای شرقی و غربی به بالهای عقاب شباهت دارد.
البته از دیگر عجایب پل خواجو، شمعهایی است که در داخل پل ها وجود دارد. فقط کافی است بتوانید آن ها را ظاهر کنید. زمانی که به پل پایینی وارد میشوید باید زاویه دیدتان را بهطوری تنظیم کنید که بین دو سقف منحنی فضای خالی ایجاد کنید در این صورت میتوانید شمعها را ببینید.
شبهای پل خواجو
در هر موقع از سال که به پل خواجو بروید و به تماشای زایندهرود بپردازید، در همه حال زیباست. اما در هنگام شب زیبایی پل خواجو با رقص نور و انعکاس آن بر روی آب زایندهرود زیباییاش را دوچندان میکند. پل خواجو مخصوصا در در شب ها پاتوق اصفهانی هاست که نورپردازی های آن باعث شده اکثرا برای تماشا به این مکان دیدنی بیایند.
جریان آب زایندهرود به همراه نورپردازیهای زیبایی که شبهنگام بر روی پل خواجو انجام میگیرد، فضای بیرونی پل را تبدل به تفرجگاهی دیدنی کرده است. مردم اصفهان برای گذراندن اوقات فراغت بهخصوص در شبهای بلند تابستان به این تفرجگاه میآیند و هم از چشمانداز زیبای زایندهرود لذت میبرند و هم از پل خواجو که به نوبه خود بسیار دیدنی و جذاب است.
اگر به اصفهان سفر کردید و قصد دارید از پل خواجوی اصفهان دیدن کنید، حتماً در زمان شب بروید و ترکیب نورپردازی پل و انعکاس آب را از نزدیک مشاهده کنید و در کنار خانوادهتان لحظات تکرارنشدنی را سپری کنید.
تفاوت پل خواجو با سی و سه پل اصفهان
پل خواجو ویژگیهایی دارد که آن را از سی و سه پل جدا میکند. از جمله این ویژگیها نحوه کاربرد پل خواجو است که قابلیت سد بودن دارد که باعث جمعشدن آب در پشت پل میشد و هم از آن برای قایقرانی استفاده میکردند. هم چنین از آب سد خواجو برای ذخیره آبهای زیرزمینی استفاده میکردند که از این نظر هم حائز اهمیت بوده است.
علاوه بر اینها، تعداد دهانههای پل خواجو ۲۴ عدد میباشد اما تعداد دهانههای سی و سه پل ۳۳ دهانه میباشد که از لحاظ تعداد دهانه هم باهم تفاوت دارند. از دیگر تفاوتهای این دو پل، همانطور که قبلاً گفته شد، وجود عمارت شاهنشین وسط پل میباشد که محل مخصوص شاه بوده است.
پل خواجو از جاذبههای گردشگری و تاریخی نصف جهان
همه جای اصفهان زیبا و دیدنی است. اگر مسافر اصفهان هستید، بدون شک بازدید از پل خواجو تجربهای متفاوت برای شما خواهد بود. حیف است به اصفهان بروید و خود را از دیدن مهارت دستان مهندسان ایرانی غافل کنید. پل خواجو با معماری بینظیرش جز جاهای دیدنی اصفهان بهحساب میآید و هرساله گردشگران زیادی برای دیدن این بنای تاریخی به شهر اصفهان سفر میکنند.
شبهای پل خواجو و یا همان شبهای زایندهرود یکی از تفرجگاههای معروف اصفهان میباشد و شبنشینی در کنار پل خواجو را حتماً در برنامه سفری خود قرار دهید و سفری خاطرهانگیز از اصفهان را در کارنامه سفری خود بر جای بگذارید.