خانه معتمدی اصفهان

یکی از مقاصد مهم و اصلی گردشگران ایرانی و خارجی در ایران، شهر اصفهان می‌باشد. با توجه به اینکه اصفهان طی دوران‌ مختلف ، از جمله حکومت صفویه و قاجاریه، یکی از پایگاه‌های مهم حکومتی بود، آثار تاریخی و باستانی بسیار زیبایی در این شهر وجود دارد که هر ساله تعداد زیادی از گردشگران برای بازدید از این آثار تاریخی به شهر اصفهان سفر می‌کنند.

خانه‌های تاریخی اصفهان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی شهر اصفهان می‌باشند که با معماری زیبا و منحصربه‌فرد خود چشم هر بیننده‌ای را خیره کرده و سالانه میزبان گردشگران و توریست‌های بسیار زیادی هستند. همراه لیدوماتریپ باشید تا با این آثار تاریخی شکوهمند اصفهان آشنا شوید.

خانه معتمدی اصفهان یا همان خانه ملاباشی اصفهان یکی از این خانه‌های بسیار زیبا و باشکوه اصفهان است که در این مقاله از مجله گردشگری لیدوماتریپ به معرفی و ارائه اطلاعات مهمی درباره آن می‌پردازیم.

خانه معتمدی در اصفهان کجاست؟

خانه معتمدی (ملاباشی) اصفهان در بافت قدیمی و مرکزی شهر اصفهان و در محله پا قلعه قرار دارد و از لحاظ مسافتی به خانه ملک التجار و خانه حاج آقا نجفی که امروزه به خانه مشروطیت اصفهان تبدیل شده است، نزدیک می‌باشد.

آدرس دقیق‌تر خانه معتمدی در اصفهان، شهر اصفهان، محله پاقلعه اصفهان، خیابان ملک، کوچه ملاباشی، خانه اول سمت راست است. بقیه خانه‌ها و مکان‌های موجود در این کوچه در گذشته متعلق به ملاباشی بوده است.

تاریخچه خانه ملاباشی و دلیل معروف بودن آن

ظل السلطان نام یکی از پسرهای ناصرالدین شاه بود که چون از مادری غیرقَجَری متولد شده بود، نمی‌توانست جانشین و ولیعهد پدر خود و صاحب تاج و تخت شود. به همین دلیل نیز مشکلات و عقده‌های روانی بسیار زیادی داشت و به اذیت و آزار و ایجاد رعب و وحشت میان مردم اصفهان می‌پرداخت.

ظل السلطان حتی به حیات وحش و حیوانات طبیعت نیز رحمی نداشت و باعث از بیت رفتن نسل مارال و آهوان و بسیاری دیگر از چهارپایان منطقه میانکاله شد. در پی این اقدامات بی‌رحمانه و ظالمانه ظل السلطان، همسر او به نشانه مخالفت و نارضایتی با ظل السلطان خانه خود را ترک نمود و به خانه حاج آقا نجفی رفت.

ظل السلطان نیز به تمام پسران خود اطلاع داد که هر یک از شما پسران، مادر خود را بکشد صاحب نیمی از اموال من خواهد شد. به همین دلیل نیز در این دوره از تاریخ، شهر اصفهان جوی مشوش و ناامن پیدا کرد.

ناصر الدین شاه نیز با رصد اوضاع اصفهان و برای ایجاد آرامش در شهر اصفهان، ملاباشی را که در شهر تفرش زندگی می‌کرد و منجم ناصرالدین شاه بود، به شهر اصفهان فرستاد. خانه‌ای که در این مدت ملاباشی در آن اقامت داشت، به خانه ملاباشی معروف شد.

ملاباشی فردی متواضع و ملبس به لباس روحانی بود و در حل اختلاف و ایجاد امنیت و آرامش از افراد به‌نام شهر اصفهان به شمار می‌رفت. پیش از ورود ملاباشی به خانه معتمدی در اصفهان، این خانه شامل دو پنج دری و یک بخش زمستان نشین بود که از دوره زندیه باقی مانده بود. با آمدن ملاباشی، اوضاع این خانه تغییر نمود و بخش شاه نشین و اتاق ۹ دری به این خانه اضافه شد.

دلیل نام‌گذاری خانه معتمدی اصفهان

خانه ملاباشی اصفهان در طول تاریخ و بر اثر گذشت زمان تخریب شده بود که در سال ۱۳۸۰ شمسی فردی به نام آقای معتمدی، این خانه تاریخی را خریده و بخش‌های مختلفی از آن را بازسازی و مرمت کرد.

در واقع قبل از خرید این خانه توسط آقای معتمدی، این خانه در شرایط بسیار بدی قرار داشت. با تلاش‌ها و پیگیری‌های زیاد آقای معتمدی، این خانه در سال ۱۳۸۱ شمسی به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شد.

بنابراین این خانه در چند دهه اخیر با نام خانه معتمدی در اصفهان شناخته می‌شود؛ چراکه تنها وجود آثار تاریخی در یک شهر کافی نبوده، بلکه نگهداری، مرمت و تعمیر آن نیز بسیار مهم می‌باشد.

امروزه این خانه شخصی بوده و برای بازدید از آن باید درب این خانه را زده و با گرفتن اجازه از سرایدار این خانه و همچنین پرداخت مبلغی به خانه وارد شده و از آن دیدن کنید.

معماری خانه معتمدی اصفهان

این خانه با مساحت هزار و سیصد متر مربع در دو طبقه و شامل سه بخش اندرونی، بیرونی و حوض‌خانه می‌باشد. این خانه تاریخی متعلق به دوره‌های مختلف تاریخی است و معماری‌های مربوط به دوران صفویه، زندیه و قاجاریه در آن دیده می‌شود.

در حیاط‌های اندرونی و بیرونی این خانه می‌توان معماری دوره صفویه و قاجار را مشاهده نمود. آثار منقوش روی کنگره‌های چوبی این خانه مربوط به دوران قاجاریه می‌باشد.

دو سردابه موجود در این خانه مربوط به دو دوران صفویه و زندیه است. به طوری‌که در سردابه مربوط به دوران صفویه، سقف آن طاقی شکل بوده و در سردابه‌های مربوط به دوران قاجاریه، سقف آن‌ها چوبی و تخت می‌باشد. تابستان نشین این خانه نیز تنها بخش مربوط به دوران زندیه می‌باشد. در ادامه مطلب به توصیف هر یک از بخش‌های مختلف این خانه تاریخی زیبا خواهیم پرداخت. پلان خانه ملاباشی اصفهان نیز به شکل مستطیل شکل است، مانند اکر خانه های تاریخی.

خانه ملاباشی را در حالت کلی می‌توان به چهار بخش اصلی تقسیم کرد که شامل: حیاط بیرونی، حیاط اندرونی، شاه نشین و تابستان نشین می‌باشد.

· حیاط بیرونی، منظره چشم‌نواز خانه معتمدی

اولین بخشی که در ابتدا و در ورود به این خانه به چشم گردشگران می‌خورد، حیاط بیرونی مجموعه است. در واقع حیاط بیرونی این خانه به دلیل نداشتن سقف در طی زمان‌های مختلف و در اثر بارش باران‌های اسیدی و طوفان‌های متعدد به مقدار زیادی تخریب شده است و حتی پله‌های موجود در حیاط برای دسترسی به دیگر بخش‌ها نیز تخریب شده بود که در مراحل بازسازی، تمام این موارد مرمت شدند.

· حیاط اندرونی، مخزن روایات تاریخی

نقاشی‌های موجود در این اتاق مربوط به دوران زندیه است. البته وجود پرتره‌ها نشان دهنده نفوذ هنر غربی در نقاشی‌های این اتاق می‌باشد. گردشگران می‌توانند در این قسمت از خانه معتمدی اصفهان، نُه دری‌ها و پنج دری‌های زیبا را ببینند.

لازم به ذکر است که در اغلب خانه‌های تاریخی اصفهان و دیگر شهرها، پنج دری‌ها و حتی هفت دری‌هایی وجود دارد، اما نُه دری‌ها برای اولین بار در خانه معتمدی اصفهان دیده شده است که روایات بسیار جالبی برای این نوع از درها در کتب تاریخی آورده شده است.

· شاه نشین خانه معتمدی

این قسمت از خانه یکی از زیباترین و دست نخورده‌ترین بخش‌های خانه معتمدی اصفهان می‌باشد که وجود آینه کاری‌های زیبا، پنجره‌های زیبا و رنگارنگ، فرش‌های ایرانی منقوش و پنجره‌های اُرُسی شکل باعث جذابیت دوچندان این اتاق شده است و پای هر توریست و گردشگری را به دیدن خانه معتمدی اصفهان باز کرده است.

· تابستان نشین، تداعی‌گر زندیه!

معماری این بخش از خانه تداعی کننده معماری دوران زندیه است که از طریق دالان‌ها و راهروهایی می‌توان به این قسمت از خانه دسترسی پیدا کرد.

همان‌طور که از اسم این اتاق نیز پیداست، این بخش از خانه مخصوص فصل تابستان بود و به همین دلیل نیز در قسمتی از اتاق، حوض کوچکی وجود داشت که باعث خنک شدن هوای داخل اتاق می‌شد و همانند کولر عمل می‌کرد. جالب است بدانید در این قسمت از خانه معتمدی اصفهان یک ساعت آفتابی نیز تعبیه شده است.

خانه معتمدی اصفهان علاوه بر بخش‌های ذکر شده، قسمت‌های دیگری مانند اتاق کار و چند سرداب برای نگهداری انواع مواد غذایی و اتاق زایمان نیز داشت. علاوه بر تمام زیبایی‌هایی که تا به اکنون سعی شد از آن‌ها یاد شود، وجود انواع و اقسام وسایل عتیقه و گرانبهای قدیمی و سنتی در جای جایِ این خانه باعث شده تا گردشگران بسیاری را به خود جلب کند.

زمان بازدید از خانه معتمدی اصفهان

همان‌طور که قبلاً نیز گفته شد، این خانه جزو بخش خصوصی بوده و از اموال میراث فرهنگی نمی‌باشد؛ بنابراین ساعات خاصی برای بازدید از این خانه تاریخی وجود ندارد و چنانچه گردشگر و یا مسافری، بعد از بازدید از جاهای دیدنی و جاذبه های گردشگری اصفهان، قصد بازدید از این خانه زیبا را داشته باشد، می‌تواند در ساعات معمولی صبح تا عصر، درِ خانه را زده و با هماهنگی سرایدار وارد خانه شده و از آن دیدن کند.

لازم به ذکر است که برای بازدید از این خانه حتماً پول نقد همراه خود داشته باشید. جالب است بدانید که برخی از اتاق‌ها و بخش‌های خانه معتمدی اصفهان به دلیل تغییر کاربری آن به هتل و اقامتگاه، به روی بازدیدکنندگان گرامی باز نبوده و امکان بازدید از آن‌ها وجود ندارد.

با توجه به تمام مطالب گفته شده در این مقاله، شما نیز می‌توانید با اجاره سوئیت و ویلا در اصفهان به این شهر تاریخی و زیبا سفر کرده و از خانه معتمدی اصفهان دیدن کنید.