جنگل ابر، قدم زدن بر فراز اقیانوسی از ابر!
جنگل های ۴۰ میلیون ساله هیرکانی، مکانی رویایی برای یک ماجراجویی در طبیعت هستند و با زیبایی بی حد و حصرشان هر بیننده ای را شگفت زده می کنند. حتما شما هم از کودکی رویای راه رفتن بر روی ابرها را داشتید و هیچوقت تصور نمی کردید این رویا تحقق پیدا کند ولی جنگل ابر شاهرود در زیر اقیانوسی از ابر پنهان شده و حالا یکی از معروف ترین و محبوب ترین جاذبه طبیعی کشور به حساب می آید.
این نقطه تلاقی زمین و آسمان به قابی تماشایی تبدیل شده و ارتفاع زیادش از سطح دریا باعث خنکی و دلپذیری هوا شده است، وجود آبشارها و چشمه سارهای متعدد هم از دیگر دلایلی هستند که شما را برای حضور در این جنگل وسوسه می کنند. اگر می خواهید حصاری از توده های متراکم ابر را بالای سرتان و با فاصله بسیار کم مشاهده کنید راهی شاهرو شوید، اما پیش از سفر لازم است اطلاعاتی درمورد این منطقه زیبا داشته باشید. ما در این مقاله از لیدوماتریپ تمام اطلاعات لازم درمورد جنگل ابر را برای شما آوردهایم.
جنگل ابر کجاست؟
جنگل ابر در منطقه البرز شرقی و در ۴۵ کیلومتری شمال شاهرود قرار دارد و در مسیر شاهرود به آزادشهر گلستان واقع شده است. بر خلاف تصور برخی ها، روستای ابر در داخل جنگل ابر قرار ندارد و حتی پوشش سرسبزی ندارد بلکه از آنجا تا جنگل ابر حدود ۱۲ کیلومتر راه است. جنگل ابر در واقع مرز بین سمنان و گلستان یا به عبارتی پیوندگاه این ۲ استان به شمار می رود و حدود ۳۵ هزار هکتار وسعت دارد.
آدرس: سمنان، شهرستان شاهرود، بخش بسطام، دهستان خرقان، روستای ابر، جنگل ابر.
تاریخچه جنگل ابر
جنگل ابر یکی از قدیمیترین جنگلهای دنیا محسوب میشود که چهل میلیون سال قدمت دارد و متعلق به دوران سوم زمین شناسی، یعنی عصر ژوراسیک است. با این حال جنگل ابر تا به امروز یکی از دست نخورده ترین جنگل های ایران به شمار می رود و ممکن است از این به بعد هم با افزایش توجه گردشگران بتوان مانع آسیب به طبیعت بکر آن و نابودی اکوسیستمش شد و این گنجینه طبیعی را تا هزاران سال دیگر حفظ کرد.
علت تشکیل ابر در جنگل ابر شاهرود
یکی از مهمترین دلایل تشکیل اقیانوس ابر، جغرافیای منطقه ابر است، چراکه این جنگل بین دو منطقه مرتفع و کم ارتفاع قرار دارد و دو ناحیه کم فشار و پرفشار (دشت گرگان و منطقه ابر) در نزدیکی هم قرار دارند.
پوشش گیاهی و جانوری جنگل ابر دلیل دیگر ایجاد اقیانوس ابر در این جنگل این است که در این مکان ضخامت کوههای البرز کم میشود و ابرهایی که در پشت این دیواره گرفتار هستند، از لابه لای درهها بهسمت جنوب حرکت میکنند؛ به همین دلیل از بعدازظهر تا نیمههای شب، هوا سرد شده و ابرها جنگل را در بر میگیرند.
پوشش گیاهی و جانوری جنگل ابر
جنگل ابر اقلیم اکوتن دارد و این یکی از ویژگیهای مهم آن به شمار میآید. اقلیم اکوتن در شرایط آب و هوایی خاص ایجاد شده و از اشتراک دو اقلیم متفاوت حاصل میشود. مانند جنگل ابر که دو اقلیم نیمه بیابانی استان سمنان با اقلیم جنگلی استان گلستان به هم رسیده و پوشش گیاهی و گونههای جانوری منحصربهفردی به وجود آوردهاند. بنابراین در این جنگل میتوان درختان سوزنی برگ را در کنار درختان پهن برگ مشاهده کرد که بسیار نادر و جالب است.
قسمتهای جنوبیتر جنگل ابر که به روستای ابر نزدیکتر است پوشش گیاهی تُنُک است؛ اما هرچه بهسمت شمال و داخل جنگل پیش میرویم پوشش گیاهی انبوهتر میشود تا جایی که در عمق جنگل ابر تپههای پرشیبی را میبینیم که سراسر پوشیده از درختان بلند است. درمیان درختان مختلف جنگل ابر، اورس مشهورترین آنها است که درختی از گونه سروها است و جلوه خاصی از طبیعت را به نمایش میگذارد.
گونه مختلف گیاهی جنگل ابر شامل بلوط، ممرز افرا، شیردار، توسکا، آزاد، داغداغان و گیاهان مرتعی مثل چوبک، اسپرس، دم روباهی، آویشن و شبدر است که دیدن آنها میتواند بسیار جذاب باشد. گونههای گیاهی نادر مانند نارون، گیلاس وحشی، نمدار، بارانک و سرخدار هم وجود درد که این جنگل را به موزهای طبیعی و منحصربهفرد تبدیل میکند. علاوه بر این، جنگل ابر گیاهان دارویی با ارزشی نیز در خود جای داده است و بهعنوان یکی از بانکهای گیاهان دارویی سرشار در کشور شناخته میشود.
جنگل ابر از گونههای جانوری متنوعی برخوردار است. در این جنگل حیواناتی چون خرس قهوهای، گرگ، پلنگ، خوک وحشی، شغال، روباه، خرگوش، کل و بز، شوکا و مار و پرندگانی چون کبک، کبوتر جنگلی، بلدرچین، عقاب جنگلی، کرکس، شاهین، فاخته و قرقاول زندگی میکنند.
دیدنی های جنگل ابر شاهرود
به جنگل ابر که رسیدید از تماشای درختانی که خود را در آغوش ابرهای سفید پنهان کرده اند سیر نمی شوید تا به تفریحات و دیدنی های دیگر برسید اما خواه یا ناخواه در مسیر خود جاذبه های طبیعی متعددی را می بینید؛ از آبشارها و چشمه های مختلف گرفته تا گونه های مختلفی از حیوانات و گیاهان.
آبشار لوچال
در قلب جنگل ابر آبشارهای متعددی وجود دارد، دو آبشار شرشر و آلوچال از جمله آنها است. آبشار آلوچال خود از دو آبشار بزرگ تشکیل شده است که از فاصله چند صد متری روی هم میریزند و در نهایت آبشار اصلی را شکل میدهند. ارتفاع این آبشار که در دامنههای شمالی البرز شرقی قرار دارد، حدود ۲۵ متر است. با یک ساعت پیاده روی در داخل جنگل ابر و لذت بردن از زیباییهای آن میتوانید آبشار آلوچال را ببینید. مسیر رسیدن به این آبشار اینگونه است که باید ۵۰ کیلومتر مسیر آسفالت، ۹ کیلومتر مسیر شوسه و پنج کیلومتر دیگر نیز پیادهروی انجام دهید تا به آن برسید.
آبشار شر شر
اگر اهل کوهنوردی هستید، بدون دیدن آبشار شرشر از جنگل ابر برنگردید؛ چراکه دیدن این آبشار مخصوص کوهنوردان حرفهای است.
دالان بهشت
دالان بهشت منطقهای تماشایی و پوشیده از درختان درهم رفته است که قسمتی از مسیر رسیدن به آبشار آلوچال را شکل میدهد.
قلعه ماران
این قلعه بر بالای کوهی قرار دارد که از درون جنگل ابر بهخوبی دیده میشود. رسیدن به قلعه ماران نیازمند راهنمای بومی و تجهیزات است. سر تختها، تلکا تخته و تخته کمر قلعه چه از دیگر دیدنیها جنگل هستند.
چشمه ها
در کنار این آبشارها، جنگل ابر پر از چشمه سارهای جوشان است که برای تامین آب می توانند کمک بزرگی برای گردشگران و جنگل نوردان باشند. از جمله معروف ترین این چشمه ها می توان به چشمه ترش و چشمه قطری اشاره کرد. چشمه ترش یکی از بهترین و محبوب ترین مکان های کمپ و اقامت نیز به شمار می رود.
روستا گردی
گردش در روستاهای اطراف جنگل ابر میتواند بخشی از برنامه جنگلگردی شما باشد. روستای ابر و روستای شیرین آباد از روستاهای نزدیک جنگل هستند. شیرین آباد نیز درهفت کیلومتری جنگل قرار دارد برای رسیدن به آن باید از میان جنگل عبور کنید.
بهترین زمان سفر به جنگل ابر
بهتر است بدانید که جنگل ابر در تمامی ایام سال ابر ندارد و بیشترین زمان تشکیل اقیانوس ابری این جنگل فصلهای بهار، تابستان و پاییز است. در واقع بهترین زمان دیدن جنگل ابر نیمه اول سال و از اوایل اردیبهشت ماه تا ابتدای مهرماه است.
هرچند جنگل ابر شاهرود در پاییز زیبایی چشمگیری دارد و همچون تابلوی نقاشی زیبا جلوهگری میکند، در این فصل آب و هوای سردی دارد و بارش باران مسیر دسترسی به این مکان را لغزنده و دشوار میکند که خالی از خطر نیست. جنگل ابر در زمستان نیز هم چون پاییز سرد است و رفتن به این منطقه را در زمستان توصیه نمیکنیم.
توصیه میشود قبل از رفتن به جنگل، نقشههای هواشناسی را بررسی و به خبرهای مربوط به آبوهوای منطقه توجه کنید. اگر هوای شیرین آباد و علی آباد کتول بارانی و ابری و از طرف دیگر آسمان شاهرود صاف و آفتابی باشد، میتوانید در جنگل ابر، اقیانوس ابرها را ببیند.
خطرات جنگل ابر
در جنگل ابر مسیرها پیچ در پیچ است. اگر برای اولین بار است که به این جنگل میروید و با مسیر های آن آشنایی ندارید بهتر است از مردمان محلی و راهنمایان سفر، کمک بگیرید و مطابق راهنما پیش روید و خیلی داخل جنگل نشوید. به یاد داشته باشید که در جنگل نوردی از تیم خود جدا نمانید زیرا به دلیل شرایط اقلیمی اگر جدا سفر کنید امکان گم شدن شما وجود دارد. تغییرات آب و هوایی و جوی در جنگل ابر بسیار ناگهانی است ممکن است در یک چشم بر هم زدن ابر و مه غلیظی بالای سرما بارش شدیدی به وجود آوردو شما را گرفتار کند.
جنگل ابر پر از حیوانات درنده ای مانند خرس و گراز است پس با احتیاط وارد جنگل شوید.
وسایل لازم برای سفر به جنگل ابر
برای رفتن به دل جنگل ابر و گردش در آن باید تجهیزات لازم و کافی به همراه داشته باشید تا بیگدار به جنگل نزده باشید.
داروهای عمومی، کمکهای اولیه، دفترچه بیمه، کارت شناسایی و پول نقد
نقشه، قطب نما و دستگاه جی پی اس
لوازم خواب کیسهخواب، کولهپشتی، زیرانداز، چادر مسافرتی و پتو
کفش کوهنوردی، لباس گرم و لباس اضافه، بادگیر بارانی لباس ضد آب و عصا
وعدههای غذایی، میان وعده، آب آشامیدنی کیسه زباله و حشرهکش
کرم ضدآفتاب، کلاه گرم، کلاه آفتابگیر و عینک آفتابی
تلفن همراه، شارژر موبایل، دوربین شکاری، دوربین عکاسی، چراغ قوه، کبریت یا فندک
هزینه و زمان پیشنهادی برای سفر به جنگل ابر
ممکن است به این زودی ها از طبیعت بکر جنگل ابر، چشم اندازهای زیبا و آرامش این منطقه سیر نشوید ولی حداقل باید یک روز را به گشتن در این جنگل اختصاص دهید. ضمنا تورهای ۲ تا ۵ روزه مختلفی برای بازدید از این جنگل برگزار می شوند. برای این بازدید از این جنگل باید مبلغی را به عنوان ورودی پرداخت کنید.
مسیر دسترسی به جنگل ابر
جنگل ابر در مسیر جاده شاهرود به آزادشهر استان گلستان و بعد از روستای ابر در شمال شهر شاهرود قرار گرفته است. برای رسیدن به اینجا، هم می توانید با استفاده از اتوبوس و قطار اقدام کنید، هم با یکی از تورهای طبیعت گردی راهی منطقه شوید و هم با ماشین شخصی خود به جاده بزنید.
اگر قصد دارید با اتومبیل شخصی تان راهی جاده شوید باید خود را به شهر شاهرود یا بسطام برسانید. از آنجا راه شاهرود به آزاد شهر را در پیش بگیرید تا پس از ۱۸ کیلومتر به روستای قلعه نو خرقان برسید. از این روستا که گذشتید در ابتدای جاده روستا و جنگل ابر قرار دارید. راه را تا روستا ادامه دهید و با کمک محلی ها به سمت جنگل ابر راه بیفتید. البته باید توجه داشته باشید که با ماشین خود نمی توانید خیلی در جنگل پیش بروید و تنها در مراتع اطراف که نرسیده به جنگل هستند می توانید گشتی بزنید.
با اتوبوس و یا قطار خود را به شاهرود برسانید. وقتی به این شهر رسیدید، با تاکسی به میدان امام آمده و با استفاده از تاکسی یا اتوبوس به روستای ابر برسید. این تاکسی ها و اتوبوس ها از ساعت ۸ صبح تا ۶ غروب آماده سرویس رسانی هستند و همچنین می توانید این مسیر را با گرفتن آژانس نیز طی کنید.
فاصله تهران تا جنگل ابر: ۴۵۳ کیلومتر
فاصله سمنان تا جنگل ابر: ۱۳۸ کیلومتر
فاصله مشهد تا جنگل ابر: ۵۱۴ کیلومتر
نکاتی برای سفر به جنگل ابر
- چنانچه قصد سفر به جنگل ابر را دارید و برای اولین بار است که به این مکان میروید، توصیه میکنیم بههمراه تورهای طبیعتگردی حرفهای این سفر را شروع کنید یا حداقل از افراد و راهنمایان محلی کمک بگیرید.
- رفتن به جنگل ابر و گشت و گذار در آن به سطح آمادگی جسمانی خوبی نیاز دارد. اگر بهدلایل مختلف در وضعیت آمادگی جسمانی خوبی نیستید از رفتن به این سفر خودداری کنید. باید بدانید که در مسیر ممکن است نیاز داشته باشید تا از دستشویی صحرایی استفاده کنید یا مسیر بهدلیل ریزش باران لغزنده باشد و مجبور شوید برای رسیدن به مکان مناسب پیادهرویهای طولانی انجام دهید. پس قبل از سفر خود را هم از نظر روحی و هم از نظر جسمی بهخوبی آماده کنید.
- پیش از سفر برنامهریزیهای لازم را انجام داده، وسایل مورد نیاز را آماده و اقامتگاه خود را رزرو کنید.
- پیش از سفر به جنگل ابر شرایط آب و هوای منطقه را بررسی کنید تا هنگام سفر با بارش برف و باران و لغزندگی و سردی هوا مواجه نشوید.
- اگر دفعه اول است پا به این جنگل میگذارید در طی جنگل نوردی، تنها در مسیرهای مشخص شده پیش بروید و در مسیرهای ناآشنا قدم نگذارید. تا حد امکان خیلی داخل جنگل نروید و سعی کنید در همان قسمتهای ابتدایی جنگل گردش کنید تا اگر گم شدید یا با باران ناگهانی مواجه شدید، به مشکل برنخورید.
- در جنگل ابر حیوانات وحشی مانند گراز و خرس نیز زندگی میکنند، اگر قصد شبمانی دارید حتما آتش روشن کنید تا آنها به شما نزدیک نشوند. در زمان ترک محل نیز آتش را حتما بهطور کامل خاموش کنید و زبالههایتان را با خود ببرید.
- برنامه جنگل پیمایی را بهگونهای ترتیب دهید که حتما قبل از غروب آفتاب و تاریک شدن هوا، به مکانی مطمئن برای اقامت برسید. اگر هم میخواهید شب را در دل جنگل سپری کنید و چادر بزنید حتما قبل از غروب، مکان چادر زدن خود را روشن کنید. خطر حیوانات وحشی در زمان تاریکی هوا بسیار بیشتر است.
اقامت در جنگل ابر
برای اقامت در جنگل میتوانید چادر بزنید. یادتان باشد وسایل مورد نیاز برای کمپ مثل کیسهخواب، وسایل گرمایشی، ابزارهای آشپزی و… را همراه داشته باشید. اگر اهل اقامت در چادر و کمپ زدن نیستید میتوانید در روستای ابر، خانههای روستایی اجاره کنید و شب را آنجا بمانید یا در هتلهای شهرستان شاهرود اقامت کنید. برای این کار میتوانید به صفحه اجاره اقامتگاه در شاهرود مراجعه کنید.